معاونت بهداشت

روز جهانی قلب فرصتی را برای WHO و کشورهای عضو آن فراهم می کند تا به فراخوان جهانی برای افزایش آگاهی در مورد سلامت قلب و تسریع اقدامات برای پیشگیری، شناسایی و مدیریت بیماری های قلبی عروقی بپیوندند.

8 مهرماه روز جهانی قلب 1403:  

امسال روز جهانی قلب مصادف شده است با روز یکشنبه 8 مهرماه (29 سپتامبر) و شعار جهانی آن «use heart for action» است و همچنین"مراقبت از قلب، مراقبت از زندگی" به عنوان شعار ملی در نظر گرفته شده است و پیام اصلی «توانمند سازی عمومی مردم برای مراقبت از سلامت قلب»، با تاکید بر اهمیت و نقش پیشگیری نسبت به درمان، تعادل در رژیم غذایی، انجام فعالیت بدنی کافی، اجتناب از مصرف دخانیات و الکل" می­باشد. هدف از برگزاری این مناسبت آن است که افراد بدانند چگونه می­توانند با انتخاب شیوه سالم زندگی و چند تغییر ساده سلامت قلب خود را حفظ کنند.

آیا می دانستید؟

• در جهان بیش از 20 میلیون مرگ در سال ناشی از بیماری قلبی عروقی است. در حال حاضر بیماری های قلبی عروقی عامل اصلی مرگ در دنیا هستند و اکثریت این مرگ ها ناشی از بیماری کرونر قلب یا سکته مغزی  بوده است.
• 31 % تمام مرگ ها در جهان ناشی از بیماری قلبی عروقی است.
• بیماری قلبی عروقی شامل حمله های قلبی و سکته های مغزی مسئول نیمی از بیماری های غیرواگیر و اولین عامل کشنده جهان است.
• طی 2 سال بعد از ترک دخانیات، خطر بیماری عروق کرونر قلب بطور اساسی کاهش می یابد.
• طی 15 سال بعد از ترک دخانیات، خطر بیماری قلبی عروقی به میزان خطر در افراد غیر سیگاری میرسد.
• مواجهه با دود دست دوم دخانیات نیز یک عامل خطر بیماری قلبی عروقی در افراد غیر سیگاری است.

دلایل اصلی بیماری های قلبی شامل عوامل تغییرپذیر سبک زندگی مانند مصرف دخانیات، مصرف الکل، رژیم های غذایی ناسالم به ویژه مصرف زیاد نمک و عدم فعالیت بدنی است. افزایش فشار خون و افزایش سطح گلوکز خون محرک های کلیدی هستند و می توان آنها را در مراقبت های اولیه تشخیص داد، تشخیص داد و مدیریت کرد. از هر چهار بزرگسال در این منطقه یک نفر فشار خون را افزایش داده است، در حالی که از هر ده نفر یک نفر دیابت دارد و کمتر از ۱۵ درصد تحت پوشش درمانی موثر قرار دارند. علاوه بر این، سطوح بالای لیپیدها در خون و مدیریت غیربهینه حوادث حاد قلبی عروقی، مرگ و میر CVD را بیشتر بدتر می کند.

شناخت عوامل خطر بیماری های قلبی

عوامل خطر زیادی در ارتباط با بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی وجود دارد . برخی از عوامل خطر مانند سابقه خانوادگی را نمی توان اصلاح کرد، در حالی که سایر عوامل خطر مانند فشار خون بالا را می توان با درمان اصلاح کرد.

در صورت داشتن یک عامل خطر، لزوماً به بیماری قلبی عروقی مبتلا نخواهید شد. با این حال، هر چه عوامل خطر بیشتری داشته باشید، احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی بیشتر می شود، مگر اینکه برای جلوگیری از عوامل خطر که سلامت قلب شما را به خطر می‌اندازند، اقدام و تلاش کنید. روز جهانی قلب فرصتی برای افزایش آگاهی جمعی در مورد این بیماری است. با آگاهی از خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی می‌توان میزان خطر احتمالی را تا حد امکان کاهش داد.

عوامل خطر غیرقابل کنترل

• جنسیــت: مــردان نسبت بــه زنان بیش‌تــر در سنین پایین دچار حملات قلبی می‌شوند.
• افــزایش سن: با افـزایش سـن عملکـرد قلب ضعیف‌تر می‌شود.
• ژنتیک: سابقه ابتلا به بیماری کرونری و مرگ به علت بیمار‌های قلبی در اعضای خانواده یک عامل خطر مهم به شمار می‌رود.
• قومیت: سیاه پوستان به دلیل فشار خون بالاتر بیش‌تر در معرض خطر هستند.

ما می خواهیم این عدد را کاهش دهیم – بسیار پایین. و این امید وجود دارد: 80 درصد از مرگ‌های زودرس ناشی از CVD قابل پیشگیری هستند. با ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی خود – آنچه می خوریم و می نوشیم، چقدر ورزش می کنیم، و چگونه استرس را مدیریت می کنیم – می توانیم سلامت قلب خود را بهتر مدیریت کنیم و CVD را شکست دهیم.

عوامل خطر اصلی و قابل کنترل بیماری های قلبی و سکته مغزی :

• فشارخون بالا، کلسترول و قند خون بالا
• مصرف دخانیات
• رژیم غذایی ناسالم
• چاقی
• کم تحرکی

توصیه‌های تغذیه‌ای:

• سعی کنید از مواد غذائی فیبردار مانند: میوه، سبزی، حبوبات و غلات بیشتر استفاده کنید.
• از گوشت سفید (مرغ و ماهی) خصوصاً ماهی بیشتر استفاده نمائید.
• غذاهای روزانه را به صورت آب پز، بخار پز و کبابی تهیه نمایید و مواد غذایی را کمتر سرخ کنید.
• جهت طعم دادن به غذا به جای نمک از سبزیجات معطر، آبلیمو، آبغوره و ادویه جات استفاده نمایید.
• از نان‌های سبوس‌دار (سنگک، نان جو) استفاده نمایید.
• مصرف مواد غذایی چرب خصوصاً سوسیس، کالباس و سس سالاد را به حداقل برسانید.
• مصرف غذاهای چرب را محدود کنیم. از کره کمتر استفاده کنیم. از روغن های حیوانی استفاده نکنیم.

• بجای روغن جامد از روغن مایع مخصوص سرخ کردنی استفاده کنیم.

• مصرف شیرینی جات  و نوشیدنی های شیرین را کم کنیم.
• در چای از شکر یا قند استفاده نکنیم. یا تعداد مصرف قند را کم کنیم.

  از امروز تصمیم بگیریم :

• حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط و 5 روز در هفته انجام دهید.
• حداقل 75 دقیقه فعالیت بدنی با شدت زیاد در طول هفته انجام دهید.
• بازی کردن، پیاده روی، کار در خانه همه فعالیت به حساب می آیند.
• برای خرید مایحتاج از وسیله نقلیه استفاده نکنیم.
• برای رفتن به محل کار دو ایستگاه زودتر از ماشین پیاده شویم.
• مصرف سیگار را  از فردا ترک کنیم.
• سعی کنیم داروهای فشارخون و قلبی را طبق تجویز پزشک و  سر ساعت بخوریم و فراموش نکنیم.

با اصلاح سبک زندگی، چکاپ سالیانه و مراجعه دوره‌ای جهت ویزیت قلب احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت.