معاونت بهداشت

معرفی کارکنان گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی و مرکز بهداشت شهرستان

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی

 علی اکبر حق ویسی

شماره تماس: 18-36200117
شماره تماس داخلی: 149

====================================================

کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی

ابوالفضل محمدکریمی

شماره تماس: 18-36200117 
شماره تماس داخلی: 166

========================================================

 کارشناس ارشد واحد تغذیه مرکز بهداشت شهرستان 

 مریم غواصه

شماره تماس: 18-36600017 
=======================================================

معرفی گروه بهبود تغذیه جامعه

تعریف تغذیه صحیح، متنوع و متعادل در همه دوران های زندگی، نه تنها پدیده رشد را میسر می سازد و به تندرستی، افزایش طول عمر و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر مزمن(NCDs) می انجامد، بلکه با تاثیر بر روی اعصاب و روان سبب رشد فکری و نمو سیستم عصبی می گردد. از آنجا که یکی از اهداف PHC تلاش در جهت بهبود تغذیه جامعه می باشد؛ از جمله بخش های طراحی شده در سیستم بهداشت، گروه بهبود تغذیه جامعه می باشد که عمده فعالیت آن اجرای اقداماتی است که به بهبود تغذیه در سطح جامعه و به ویژه گروه های آسیب پذیر (کودکان، زنان باردار و شیرده، سالمندان) کمک می کند. این گروه در قالب یک شبکه همکار از سطح وزارت بهداشت تا مراکز خدمات جامع سلامت زیر مجموعه مرکز بهداشت شهرستان گسترش دارد به طوری که دفتر بهبود تغذیه جامعه در وزارت بهداشت وظیفه سیاست گذاری کشوری در این خصوص را بر عهده داشته و این وظایف از طریق گروه بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت استان به سطح مرکز بهداشت شهرستان ابلاغ می گردد. کلیه امور مربوط به بهبود تغذیه جامعه در سطح استان، اجرای برنامه های آموزشی، حمایتی تغذیه ای و نظارت بر نحوه اجرای فعالیت های پیشگیرانه مرتبط با تغذیه در سطوح مختلف سیستم بهداشت، از عمده وظایف این گروه است.

رسالت گروه بهبود تغذیه جامعه

رسالت واحد بهبود تغذیه جامعه برنامه ریزی و سیاست گذاری جهت بهبود امنیت غذایی و ارتقای کیفیت تغذیه آحاد مردم استان مقدس قم از طریق بالا بردن سطح دسترسی فیزیکی، اقتصادی، افزایش سواد و فرهنگ تغذیه ای و کمک به رهایی از بیماری های مرتبط به غذا با استفاده از تمهیداتی از قبیل اطلاع رسانی و آموزش، مشارکت در تدوین سیاست های نوین در عرصه غذا و تغذیه در برنامه های توسعه ملی و منطقه ای، تحقیق و پایش اقدامات پیشگیرانه از مشکلات تغذیه  ای اعم از کم خوری، پرخوری و کمبود ریز مغذی ها در قالب ارزش های اسلامی، انسانی و قوانین جاری کشور می باشد تا به یاری خداوند، جامعه سالم و پویا، برای فعالیت در عرصه های علمی و فناوری در جهت توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور گام بردارند.

شرح وظایف گروه بهبود تغذیه جامعه

► شرح وظایف در برنامه پیشگیری و کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید

1. تشکیل کمیته IDD استان و پیگیری انجام مصوبات
2. ابلاغ دستورالعمل برنامه کشوری پیشگیری و کنترل اختلات ناشی از کمبود ید و پایش  اجرای آن
3. ابلاغ بخشنامه های وزارتی(مثل عدم مصرف نمک دریا وسنگ نمک) برنامه به واحدهای محیطی جهت استفاده در آموزش ها
4. هماهنگی لازم برای اجرای برنامه پایش ید در دانش آموزان 10-8 ساله شهرستان با توجه به برنامه ارسالی استان (هر 3 سال یک بار)
5. برنامه آموزشی پرسنل جدید و بازآموزی رده های مختلف بهداشتی در خصوص پیشگیری و اختلالات ناشی از کمبود ید
6. برآورد و درخواست کیت یدسنج مورد نیاز جهت اجرای برنامه های پایش ید با هماهنگی گروه سلامت محیط و کار(در سطح عرضه و مصرف)

► شرح وظایف در زمینه مراقبت تغذیه ای زنان باردار و شیرده

1. 1. -      آموزش کارکنان بهداشتی در زمینه تغذیه دوران بارداری و شیردهی
   2. -      آموزش جهت ارتقای آگاهی مردم و زنان باردار در زمینه تغذیه دوران بارداری و شیردهی
   3. -      نظارت بر اجرای مشاوره مادران باردار در زمینه تغذیه دوران بارداری و شیردهی
   4. -      نظارت بر اجرای بررسی میزان سوء تغذیه در مادران باردار و شیردهی
   5. -      پایش اجرای برنامه مکمل یاری در دوران بارداری و شیردهی 
   6. -      هماهنگی با خیرین استان جهت جلب حمایت مادی و معنوی برای مادران نیازمند دچار سوتغذیه ( دوران بارداری و شیردهی)

► شرح وظایف دربرنامه تغذیه و مکمل یاری دانش آموزان

1. -      هماهنگی و تشکیل جلسه با اداره کل آموزش و پرورش (جهت اجرای برنامه مکمل یاری دانش آموزان)
2. -      نظارت بر آموزش رده های مختلف بهداشتی در زمینه کم خونی فقر آهن  و کمبود ویتامین د
3. -      نظارت بر چگونگی تهیه و توزیع مکمل ها
4. -      پایش اطلاعات پرسنل بهداشتی در مورد برنامه مکمل یاری 
5. -      آموزش جامعه در مورد برنامه مکمل یاری دانش آموزان
6. -      پایش و پیگیری اجرای دستورالعمل پایگاه تغذیه سالم در مدارس  
7. -      هماهنگی جهت اجرای برنامه پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی در دانش آموزان (ایران اکو)

► شرح وظایف در برنامه پیشگیری و کنترل کمبود ویتامین A وD

1. -      نظارت بر اجرای دستورعمل مکمل یاری گروه های سنی و فیزیولوژیک در مراکز تحت پوشش
2. -      نظارت بر آموزش پرسنل بهداشتی پیرامون کنترل کمبود ویتامین آ- د  (در تمام رده های سنی)
3. -      پیگیری درخواست تهیه و توزیع مکمل های کودکان زیر دو سال
4. -      آموزش گروه های مختلف مردم در زمینه پیشگیری و کنترل کمبود ویتامین های  آ و د
5. -      ارسال بخشنامه مکمل یاری مگادوز ویتامین D3 و نظارت بر اجرای آن در گروه های سنی جوان، میانسال و سالمند

► شرح وظایف برنامه کودکان

1. -      نظارت بر آموزش و باز آموزی کلیه کارکنان بهداشتی (پزشک ، مراقب سلامت و بهورز) در خصوص پایش رشد ، تغذیه تکمیلی و اختلال رشد
2. -      نظارت بر چگونگی شناسایی و معرفی کودکان دچار اختلال رشد(در خانواده های نیازمند)جهت بهره مندی از سبدغذایی دستورعمل برنامه مشارکتی حمایتی
3. -      هماهنگی جهت برگزاری جلسه با کمیته امداد امام (ره) در خصوص برنامه مشارکتی – حمایتی بهبود وضع تغذیه ای کودکان زیر 5 سال مبتلا به سوتغذیه در خانواده های نیازمند  
4. -      تهیه و توزیع متون آموزشی جهت ارتقاء آگاهی جامعه در زمینه مسائل تغذیه ای کودکان
5. -      نظارت بر پیگیری تهیه تجهیزات مورد نیاز برنامه ارتقای رشد کودکان
6. -      ارسال آمار عملکرد برنامه مشارکتی-حمایتی کودکان زیر 5 سال به دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت متبوع
7. -       جلب حمایت خیرین استان پیرامون ارتقای وضعیت سلامت کودکان (نیازمند و مبتلا به سوءتغذیه) 
8. -      نظارت بر پایش توزیع مکمل های دارویی کودکان زیر 2 سال
9. -      هماهنگی جهت برگزاری و شرکت در جلسه کمیته فقر غذایی استان (جهت اجرای برنامه یک وعده غذای گرم در روستامهدها  ویژه کودکان 6-3 ساله با همکاری سازمان بهزیستی)

► شرح وظایف در برنامه ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه و بهبود شیوه زندگی

1. -      نظارت بر آموزش کارکنان دولت در خصوص افزایش آگاهی، مهارت و عملکرد پیرامون تغذیه سالم
2. -      نظارت بر اجرای کمپین های آموزش تغذیه و جشنواره غذاهای سالم برای عموم مردم (بر اساس مناسبت های ملی)
3. -      نظارت بر آموزش پرسنل بهداشتی و جامعه در زمینه هرم غذایی و رهنمودهای تغذیه ای ایران
4. -      نظارت بر تدوین و نگارش مطالب آموزشی تغذیه جامعه نگر
5. -      همکاری با صدا و سیمای مرکز قم و خبرگزاری های محلی
6. -      حفظ سیاست های تغذیه ای ارتقا یافته

► شرح وظایف در برنامه بحران و امنیت غذایی

1. -      ( قبل از بحران )

• نظارت بر توانمند سازی کارشناسان تغذیه در مدیریت تغذیه در بحران

• نظارت بر تهیه وتدوین مطالب آموزشی و آموزش کارکنان مرتبط در زمینه تغذیه در شرایط بحران

• تهیه نقشه آسیب پذیری و ناامنی غذایی استان و نظارت بر جمع آوری و به روز نگه داشتن شاخص های وضعیت تغذیه  
•  تدوین و به روزرسانی سبد غذایی مطلوب و ارائه به سازمان های مسئول تهیه و توزیع غذا

2. -       ( حین بحران)

• هماهنگی با ستاد حوادث غیر مترقبه به منظور نظارت بر توزیع سبدهای غذایی
• هماهنگی جهت ارزیابی سریع وضعیت تغذیه جمعیت منطقه تحت تاثیر بحران

• ارائه گزارش فعالیت های انجام شده و تحولات منطقه به صورت منظم به کمیته تغذیه در بحران استان

3. -      (پس از بحران)

• نظارت بر انجام بررسی های دقیق تر (Surveys) به منظور ارزیابی تغذیه مردم حادثه دیده
• طراحی مداخلات مناسب تغذیه ای و ارسال آن به ادارات ذیربط و مرکز بهداشت شهرستان
• پایش و ارزشیابی بعد از اجرای مداخلات

4. -      نظارت بر جلب مشارکت جامعه محلی از طریق ایجاد تشکل های منطقه ای  با هماهنگی مرکز بهداشت شهرستان (در راستای توانمند سازی زنان روستایی جوامع فقیر)
5. -      نظارت بر آموزش مستمر تغذیه برای خانواده های فقیر به منظور ایجاد تغییرهای رفتاری مناسب در جهت بهبود شیوه زندگی
6. -      نظارت بر آموزش رده های بهداشتی به منظور ارتقاء فرهنگ و سوادتغذیه ای خانوارهای فقیر
7. -      نظارت بر طراحی مداخله های تغذیه ای به منظور حمایت از گروه های آسیب پذیر با همکاری بخش های ذیربط
8. -      نظارت بر آموزش و ترویج تغذیه سالم در جامعه زنان روستایی و عشایری با محوریت زنان و با هدف اصلاح الگوی غذایی (مشترک با جهاد کشاورزی)

► شرح وظایف در برنامه مشاوره تغذیه به گروه های آسیب پذیر

1. -      نظارت بر تهیه، چاپ و توزیع متون آموزشی مناسب
2. -      نظارت بر نحوه جلب مشارکت مادران در برنامه آموزشی و استفاده از تجارب آنان
3. -      نظارت بر تشکیل کلاس های تئوری- عملی تغذیه تکمیلی برای مادران دارای کودک زیر 2 سال
4. -      نظارت بر ارائه مشاوره و برگزاری کلاس های آموزشی جهت گروه های سنی و آسیب پذیر

►برنامه پایش و ارزشیابی فرایندهای تغذیه

1. -      پایش عملکرد واحد تغذیه مرکز بهداشت شهرستان و کارشناسان تغذیه مراکز خدمات جامع سلامت
2. -      همکاری در اجرای طرح های پژوهشی مرتبط با تغذیه
3. -      تهیه و تدوین برنامه عملیاتی تغذیه استان

برنامه ها و فرایندهای جاری واحد بهبود تغذیه شهرستان

1. برنامه پیشگیری و کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید
2. برنامه مراقبت های تغذیه ای در دوران بارداری و شیردهی وحمایت تغذیه ای زنان باردار و شیرده نیازمند
3. برنامه ارتقای سطح سلامت دانش آموزان از طریق آموزش تغذیه  و مکمل یاری (آهن یاری هفتگی و مکمل یاری با مگادوز ویتامین D3)، نظارت و پیگیری ایجاد پایگاه های تغذیه سالم در مدارس با همکاری آموزش و پرورش شهرستان
4. برنامه  پیشگیری و کنترل کمبود سایر ریز مغذی ها (آهن، ویتامین D، ویتامین A) در جامعه
5. بهبود وضعیت رشد و تغذیه کودکان زیر 5 سال:
6. الف) پایش رشد و تغذیه کودکان زیر 5 سال
   ب) برنامه مشارکتی – حمایتی بهبود وضع تغذیه ای کودکان زیر 5 سال با همکاری کمیته امداد امام (ره)
   ج) اجرای برنامه یک وعده غذای گرم در روستامهدها (کودکان 6-3 ساله)با همکاری بهزیستی شهرستان
7. ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه درطی سال، در مناسبت ها و در بسیج های همگانی
8. تغذیه در بحران ها (بلاهای طبیعی مثل سیل –زلزله و طوفان)
9. همکاری در انجام پژوهش های تغذیه ای (ملی –استانی )
10. برنامه ها وخدمات تحول سلامت در حوزه تغذیه و اجرای برنامه ها و دستوالعمل های جدید ابلاغی نظیر برنامه هر خانه یک پایگاه سلامت و ...
11. برنامه پایش و ارزیابی از عملکرد کارشناسان تغذیه مراکز تابعه
12. تهیه و صدورگواهی ماهانه انجام کار قرارداد تغذیه
13. همکاری با سایر واحدهای مرکز بهداشت  در زمان اپیدمی بیماری ها( کرونا و ...)
14. همکاری در آموزش کارشناسان تغذیه جدید الورود
15. هماهنگی جلسات بازآموزی پرسنل بخش بهداشت در حوزه تغذیه

► شرح وظایف کارشناس تغذیه در برنامه تحول سلامت

در برنامه تحول نظام سلامت، در پایگاه سلامت، جمعیتی معادل 12500 نفر تحت پوشش قرار می گیرند و مراقب سلامت در پایگاه خدمات بهداشتی مختلف، از جمله خدمات و مراقبت های تغذیه ای را ارائه خواهد داد. هر 3 تا 4 پایگاه سلامت تحت پوشش یک مرکز سلامت جامعه  قرار دارد. در این مراکز یک پزشک عمومی، یک کارشناس/کارشناس ارشد تغذیه و یک کارشناس/کارشناس ارشد سلامت روان  مستقر هستند که به موارد ارجاعی از سوی مراقبین سلامت خدمت می کنند. کارشناس تغذیه در مرکز سلامت جامعه، جمعیتی 25 تا 50 هزار نفره را تحت مراقبت‌های تغذیه‌ای قرارداده و هم زمان خدمات تغذیه جامعه را نیز به جمعیت تحت پوشش مراکز ارائه خواهد داد.