معاونت بهداشت

هفته اول اسفند ماه، هفته سلامت مردان

مردان فعال تر ، مردان سالم تر

از سال 1385با توجه به اهمیت موضوع سلامت مردان، اولین پنجشنبه اسفند ماه هر سال بعنوان روز سلامت مردان نامگذاري و مقرر گردید هر ساله در این روز با هدف حساس سازي جامعه آموزش و فرهنگ سازي درحد امکان مداخلات و درمانی صورت گیرد که با توجه به اهمیت سلامت مردان و براي ایجاد فرصت کافی جهت انجام فعالیت ها، برنامه هاي مربوطه در هفته اي به همین نام (هفته ي سلامت مردان ایرانی ملی= سما) برگزار می گردد وبراي هریک از روزهاي هفته ي سلامت مردان، یک عنوان ویک شعار خاص درنظر گرفته می شود.  تامین سلامت جسمی و روانی مردان در دوره هاي مختلف زندگی و پیشگیري از بیماري ها، حساس سازي و تبیین فرهنگ توجه به سلامتی قبل از بیماري، پیشگیري اولیه و تشخیص زود هنگام جایگاه فرهنگی سلامت در جامعه و ایجاد بیماري هاي خطیر و بدون علامت در جامعه مردان، افزایش دسترسی مردان به اطلاعات سلامتی به ویژه از طریق رسانه درون بخشی و برون بخشی در دستگاه هاي مرتبط با وزارت بهداشت در مقوله سلامت، از جمله اهداف در نظر گرفتن این روز است.

سلامت مردان موضوعی است که موجب استحکام و ارتقاي سلامت نیروي کار جامعه بوده و توسعه کشور را در پی خواهد داشت. مردان نسبت به زنان در معرض فاکتور هاي خطر محیطی و شغلی بیشتري هستند و عادات غلطی مانند مصرف سیگار، الکل، اعتیاد و استرس شغلی در آنها بیشتر است. از سوي دیگر مردان کمتر به پزشک مراجعه نموده و مراجعه به مراکز درمانی را به دلایل مختلف از جمله موانع فرهنگی، تا بروز مراحل پیشرفته و خطرناك بیماري به تأخیر می اندازند.

بیماریهای جنس مذکر شامل :

-1 حوادث عمدي و غیر عمدي

- 2بیماري هاي روانی واختلالات رفتاري

3 - بیماري هاي قلبی و عروقی

4- بیماري ها و اختلالات مربوط به حول تولد

5- بیماري هاي دستگاه تنفس

6-بیماري هاي استخوانی و عضلانی

 -7بیماري هاي گوارش

 8- بیماري هاي ادراري و تناسلی

9- سرطان ها بیماري هاي تغذیه اي و متابولیک

10- حوادث

مردها 5 برابر زنان در معرض آسیب هستند، این در حالی است که در بحث سلامت، گروهی که توجه کمتري به آنها شده، مردان هستند. شاید این امر به دلیل بافت سنتی جامعه ایرانی و مسئولیت مردان در قبال خانواده باشد که وی را در معرض آسیب ها قرار می دهد، ضمن آنکه در مسیر گذر جامعه از سنت به مدرنیته نیز به نظر می رسد مردان بیش از زنان از عوارض ها آسیب می ببینند. همچنین مردان ایرانی نسبت به وظایفی که برعهده دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماري هاي شغلی قرار می گیرند. سروصدا، ارتعاش، گرما، اشعه و نور ، مواد شیمیایی، گردوغبار، مواد بیولوژیکی مانند باکتري و ویروس(در کارهاي آزمایشگاهی)، استرس و متناسب نبودن شرایط محیط کار و نامناسب بودن وضعیت صندلی از جمله عوامل بیماري زا در محیط  کار به شمار می رود. هم اکنون کمردرد و آسم شایع ترین بیماری های جسمی ناشی از کار نزد مردان است .

جداي از بیماريهای کار، حوادث عمدی از جمله نزاع ها و خشونت ها نیز در میان مردان بیشتر است و سلامت آنها را تهدید می کند. حوادث ناشی از نیروهاي مکانیکی جاندار و بی جان و همچنین قتل و خشونت، بیماري هاي مزمن انسدادي  ریه و بیماري هاي قلبی و ریوي، خودکشی ، آسم، سوختگی، اسکیزوفرنی، ایدز و HIV مثبت در مردان بیشتر است با توجه به لیست بار بیماریها بسیاري از مشکلات سلامت به دلایل اقتصادي و اجتماعی قابل مداخله می باشند. بطوریکه در برخی کشورها طراحی براي کاهش و یا حتی حذف آنها شروع شده است، از آن جمله عللی مانند حوادث ترافیکی ، اعتیاد . آرتروز زانو است.

بیماریه ای رفتاری و جنسی نیز در مردان بیشتر از زنان است. مردان به علت خصوصیات جنسیتی ، رفتاری و شغلی بیشتر از زنان در معرض انواع بیماریهای واگیر و غیر واگیر هستند. این بیماریها را از سه منظر می توان بررسی نمود، سلامت رفتار مردان، سلامت جنسی که معمولا مورد توجه قرار نمی گیرد و بیماریهای مزمن مانند سرطان که به مراتب در مردان بیشتر دیده می شود.

رفتارهای پرخطربه ویژه مصرف مواد مخدر و بیماریهای آمیزشی و هپاتیت نیز در مردان بیشترا ز زنان است. اکثر میتلایان به ایدز در ایران مردان هستند و مطالعات مختلف نشان داده است که  مصرف سیگار و الکل نیز در مردان بالاتر است.

ناتوانی جنسی در 30 درصد مردان شایع است و بی توجهی به آن موجب سردی روابط خانوادگی ، کشمکش در خانواده و طلاق می شود. در حالی که با مراجعه به پزشک در اکثر موارد با مراجعه به پزشک با درمان های ساده و دارو قابل درمان است.

افزایش سن ازدواج در جامعه نیز یکی دیگر از عوامل خطرزای بروز اختلالات روانی در مردان است. پس از بیماریهای روانی ، دیگر عواملی که سلامت مردان را تهدید می کند سوء مصرف مواد مخدر و محرک، الکل و مشکلات شغلی، بیکاری ، پرکاری ، شیفت های شبانه و کمبود خدمات روانپزشکی عنوان شده است.

درموضوع سرطان در مقابل هر 100 زن ، 130 مرد مبتلا می شوند که شایعترین آنها سرطان معده، ریه، خون، کبد و پروستات است.

تغذیه سالم و صحیح و فعالیت فیزیکی مطلوب، از موارد مهم شیوه زندگی سالم می باشد. داشتن فعالیت بدنی 30 دقیقه روزانه با شدت متوسط 5 روز در هفته توصیه می شود. مصرف غذاهای کم چرب ، کم نمک ، استفاده از روغن گیاهی مایع، استفاده از میوه و سبزیجات و غلات و اجتناب از مصرف بی رویه نوشابه های گازدار و غذاهای فست فود توصیه می شود.

اندازه دور شکم نیز مهم است . دور شکم 90 سانت و بالاتر به عنوان چاقی شکمی در نظر گرفته می شود که ریسک خطر ابتلا به بیماریهای غیر واگیر مانن بیماریهای قلبی و عروقی و دیابت  در این افراد بالا می رود.

با توجه به برنامه who برای کاهش کم تحرکی به میزان 15 درصد تا سال 2030 با شعار "مردم فعال تر، برای جهانی سالم تر" شعار امسال هفته سلامت مردان "مردان فعال تر، مردان سالم تر" انتخاب شده است.