معاونت بهداشت

بیماری قلبی

حمله قلبی عبارت است از: مرگ سلول‌های عضلانی قلب در اثر کاهش یا توقف جریان خون سرخرگ‌های قلب. حمله قلبی اغلب در افراد بالای 40 سال رخ می‌دهد، اما می‌تواند در هر سنی دیده شود. این بیماری در مردان شایع‌تر است، اما میزان بروز آن در خانم‌ها، رو به افزایش گذاشته است.

علائم بیماری قلب و عروق

1- درد قفسه سینه

در صورتی که درد قفسه سینه همراه  با علائمی نظیر: تعریق سرد، تهوع و استفراغ باشد و یا بیشتر از 30 دقیقه طول بکشد، مراجعه سریع به اورژانس الزامی است.

درد قفسه سینه در صورتی که ناشی از تنگی سرخرگ‌های قلب باشد، آنژین صدری (درد قلبی قفسه‌سینه) نام دارد و نشانه‌های آن:

درد، در ناحیه پشت جناغ می‌باشد.

با فعالیت بدنی افزایش و با استراحت تخفیف می‌یابد.

درد به بازو دست چپ و گردن و فک انتشار یابد.

درد، با مصرف قرص‌های زیرزبانی نیتروگلیسیرین در طی 3 تا 5 دقیقه قطع می‌شود.

ارتباطی با خوابیدن یا نشستن فرد ندارد.

در صورتی که درد آنژینی به طور متناوب و در حالت استراحت ایجاد شود، احتمال بروز حمله‌های قلبی زیاد بوده و مراجعه فوری به اورژانس توصیه می‌شود.

2- ضعف و خستگی زودرس

نارسایی قلب، ضربان پایین قلب و مشکلات دریچه‌ای قلب با ضعف و خستگی زودرس همراه می‌باشند.

وجود علائمی از قبیل: تنگی نفس، سرفه، کندی نبض (کمتر از 60 بار در دقیقه)، حملات غش، تعریق سرد و سرگیجه در تشخیص مشکلات قلبی کمک کننده است. معاینه دقیق توسط پزشک و انجام بررسی های لازم ضروری است.

3- تنگی نفس

در صورتی که تنگی نفس با فعالیت بدنی تشدید شده، در حالت خوابیده نسبت به حالت نشسته افزایش یابد و اگر همراه تورم پاها و همراه با حملات تنگی نفس شبانه باشد، علل قلبی نظیر نارسایی قلب و مشکلات دریچه‌ای قلب مطرح بوده و با اکوکاردیوگرافی به راحتی قابل تشخیص است.

در سالمندان و افراد دیابتی، حمله قلبی با درد خفیف یا بدون درد بوده و تنگی نفس ناگهانی تنها علامت حمله قلبی می‌باشد.

4- سرگیجه

احساس سبکی سر، تاری دید و عدم تعادل و تعریق سرد ناشی از: ، ضربان پایین و نامنظم قلب و یا افت فشار خون است.

سرگیجه به صورت کوتاه‌مدت، در صورت همراهی با تعریق و یا تپش قلب نشانه ضربان نامنظم قلبی می‌باشد.

5- تپش قلب

احساس تپش قلب ممکن است به علت ضربان نامنظم قلبی باشد و یا ناشی از اضطراب و فعالیت بدنی باشد.

در صورتی که فرد در حالت استراحت به صورت ناگهانی دچار تپش قلب شده و پس از چند دقیقه تپش قلب به صورت خودبخود قطع شود، احتمال ضربان نامنظم قلب وجود دارد. در این موارد گرفتن نبض و شمارش ضربان قلب در تشخیص علت تپش قلب کمک کننده است.

6- تعریق سرد

اگر تعریق سرد همراه درد قفسه سینه باشد، احتمال حمله‌های قلبی مطرح است.

اگر تعریق سرد همراه تپش قلب، سرگیجه، ضعف و بیحالی باشد، احتمال آریتمی‌های قلبی مطرح است.

در نارسایی شدید قلبی، تعریق سرد همراه با تنگی نفس و احساس خستگی ایجاد می‌شود.

ممکن است تعریق سرد ناشی از کاهش قند خون در افراد دیابتی باشد، در این موارد کاهش سطح هوشیاری و گیجی از علائم همراه است.

عوامل خطر بیماری قلبی

افزایش سن

جنسیت (مرد بودن)

ارث: کودکان والدین مبتلا به بیمار قلبی، بیش از دیگر کودکان در خطر بروز بیماری قلبی قرار دارند.

مصرف دخانیات: بروز بیماری قلبی در سیگاری‌ها 2 تا 4 برابر غیر سیگاری‌ها است.

بالا بودن کلسترول خون

پرفشاری خون: فشار خون بالا، بار قلب را افزایش داده و موجب ضخیم و سخت شدن دیواره قلب می‌شود.

کم تحرکی

اضافه وزن: با کاهش نیم کیلوگرم از وزن اضافی بدن، خطر حمله قلبی نیز کمتر می‌شود.

دیابت

استرس

مصرف الکل

در نواحی محروم میزان بیماری قلبی بیشتر است، در عوض درمان و مراقبت در نواحی ثروتمند بیشتر است.

نکات مفید برای بیماران قلبی

رژیم غذایی کم‌چرب و پر فیبر باشد.

به طور روزانه از 5 وعده میوه و سبزی استفاده کنید.

گیاهان فیبردار (مانند جو، نخود و لوبیا، و مرکبات) استفاده کنید.

از انواع ماهی‌ها مانند: ماهی آزاد، قزل آلا و تن هفته‌ای دو بار استفاده کنید.

روزانه 30 دقیقه ورزش کنید. ورزش قلب را تقویت می‌کند و میزان کلسترول خوب خون (HDL) را افزایش می‌دهد و کاهش وزن را نیز میسر می‌سازد.

تهیه و تنظیم: سیده معصومه هنرمند