معاونت بهداشت

روز ملی سلامت مردان

دریافت رسانه های آموزشی هفته سلامت مردان

سلامت مردان، ضامن امنیت خانواده و جامعه

نخستین پنج شنبه اسفند ماه به عنوان "روز ملی سلامت مردان" نام گذاری شده است که امسال مصادف با 4اسفند ماه می باشد.

تامین سلامت جسمی و روانی مردان در دوره های مختلف زندگی و پیشگیری از بیماری ها، حساس سازی و تبیین جایگاه فرهنگی سلامت در جامعه و ایجاد فرهنگ توجه به سلامتی قبل از بیماری، پیشگیری اولیه و تشخیص زود هنگام بیماری های خطیر و بدون علامت در جامعه مردان، افزایش دسترسی مردان به اطلاعات سلامتی به ویژه از طریق رسانه های ارتباط جمعی، توجه به نیازهای بهداشتی، آموزشی و درمانی مردان و گسترش فرهنگ همکاری درون بخشی و برون بخشی در دستگاه های مرتبط با وزارت بهداشت در مقوله سلامت، از جمله اهداف در نظر گرفتن این روز است.

بیماری هایی که در مردان شایع تر است:

سرطان مثانه یکی از شایع‌ترین بیماری ها در بین مردان است كه متأسفانه ممكن است سال‌های سال، علامت آن مخفی بماند تا وقتی كه خونریزی شدید و بیماری جدی شود. این بیماری كاملاً قابل پیشگیری و درمان است.

سرطان پروستات نیز تقریباً هیچ علامتی ندارد و فقط با معاینه پزشك و آزمایش ‌های آن قابل تشخیص است، به خصوص مردان بالای 40 سال باید از نظر این بیماری كنترل شوند.

شیوع سرطان مثانه در مردان 5 برابر زنان و‌ سرطان های ریه و معده 3 برابر زنان می باشد و بیماری های رفتاری و جنسی نیز در مردان به مراتب بیش از زنان است.

مردان به علت خصوصیات جنسیتی، رفتاری و شغلی بیش از زنان در معرض انواع بیماری های واگیر و غیر واگیر هستند.

این بیماری ها را از سه منظر می‌توان بررسی كرد، سلامت رفتار مردان، سلامت جنسی كه معمولاً مورد توجه قرار نمی‌گیرد و بیماری های مزمن مانند سرطان كه به مراتب در مردان بیش از زنان است.

رفتارهای پر خطر به ویژه مصرف مواد مخدر، بیماری های آمیزشی و هپاتیت نیز در مردان به مراتب بیش از زنان است. 95 درصد مبتلایان به ایدز در ایران مرد هستند و مطالعات مختلف نشان داده است كه مصرف سیگار و الكل نیز در مردان به مراتب بیش از زنان است.

ناتوانی جنسی نیز تقریبا در حدود 30 درصد آقایان شایع است و بی‌توجهی به آن موجب سردی روابط خانوادگی، كشمكش در خانواده و طلاق می‌شود، در حالی كه با مراجعه به پزشك در اكثر موارد با درمان‌های ساده و دارو قابل درمان است و در موارد خاص ممكن است نیازمند جراحی باشد.

15درصد زوج های كشور ناباروند كه نیمی از این مشكل از طرف مردان است.

متوسط عمر زنان در کشور 73 سال و مردان 70 سال است که عوامل شغلی و محیطی مانند مصرف دخانیات، اعتیاد، چاقی، بی تحرکی، استرس شغلی، سوانح و حوادث، بیماری های قلب و عروق و فشار خون بالا در این امر تاثیر به سزایی دارد.

مردان پنج برابر بیش از زنان دچار حوادث ترافیكی می‌شوند. اعتیاد در مردان 10 برابر زنان، سقوط از بلندی در مردان 3 برابر زنان و خودکشی، آسم، سوختگی و اسکیزوفرنی در مردان کشورمان بیشتر از زنان است.

بر اساس نتایج گزارش نظام مراقبت، عوامل خطر بیماری های غیر واگیر،27 درصد مردان کشورمان دارای اضافـه وزن هستند، 21 درصـد مـردان روزانه دخانیات مصرف می کنند، 41 درصد مردان کلسترول خون بالا دارند و 60 درصد از مردان فعالیت فیزیکی مناسبی در اوقات فراغت خود ندارند.

كج خلقی و سوء‌ظن در مردان به مراتب بیش از زنان است که در بسیاری از موارد به فروپاشی نظام خانواده می انجامند. اختلال كج خلقی به علت شرایط محیطی و خانوادگی در بین مردان بسیار شایع است و باعث انتقال آن به همسر و فرزندان می‌شود كه به مرور كانون خانواده را از هم می‌پاشد. سوءظن اختلال روانی دیگری است كه در بین مردان شایع شده و استرس و فشار روانی شدیدی را به خانواده‌ها تحمیل می‌كند و در نهایت خانواده را متلاشی می‌كند.

اغلب مردان در طول دوران زندگی خود از بیماری که دارند، مطلع نمی شوند. عدم اطلاع مردان از بیماری خود، ناشی از عدم انجام معاینات دوره ای 6 ماه یک بار است.

متاسفانه مردان زمانی به پزشک مراجعه می کنند که فرصت درمان از دست رفته است و این وضعیت در روستاها و شهرستان ها بیشتر دیده می شود.

20 کلید طلایی سلامت مردان

• 1. سالها با عادات گوارشی و ادراری خود کنار آمده‌ایم. هر گاه این عادات مختل شود باید دریابیم بهترین راه مراجعه به پزشک و درمان پیشرس است. قبل از آنکه بیمار شوید با پیشگیری برای خود، سپر دفاع مستحکمی ایجاد کنید تا گرفتار بیماری خطرناک نشوید.
• 2. رنگ ادرار نشانگر و نشانه گویایی از سلامت است، نباید نسبت به تغییر رنگ آن بی اعتنا باشیم، در کنار رنگ ادرار هر نشانه خونریزی یا قرمز شدن ادرار زنگ خطری است که باید شنید، سن و جنسیت افراد تفاوتی در اصل ماجرا ندارد.
• 3. تعجب نکنید هر پکی که به سیگار می‌زنید شانس سرطان پرستات را برای شکل‌گرفتن افزایش می‌دهید.مصرف سیگار کلید ورود به جمع آنهایی است که سرطان مثانه گرفته ‌اند، بهتر نیست سیگار خود را خاموش کنید.
• 4. اگر برآنید رنج داشتن سنگ کلیه را تجربه نکنید به موقع و به قدر کافی آب بنوشید، خوردن خودسرانه کلسیم و ویتامین ها خطر ایجاد سنگ کلیه را افزایش می دهد.
• 5. کلیه ناسالم بر فشار خون تاثیر منفی می‌گذارد و در مقابل فشار خون بالا کلیه را دچار آسیب می‌کند
• 6. اگر دچار اشتباه شدید و با افراد آلوده به ویروس HIV و یا فرد مشکوک به بیماری ایدز تماس جنسی داشتید حتماً در مدت 6 هفته تا 12 هفته آزمایش HIV را انجام دهید. تشخیص به موقع کیفیت درمان را متناسب‌ تر می‌کند.
• 7. بروز ناتوانی جنسی مردان در سن بالا طبیعی است ولی با درمان خودسرانه این ناتوانی مشکلات به بار می ‌آید، بهترین انتخاب، مراجعه به پزشک متخصص است.
• 8. اعتیاد، دشمن سلامت جسمی و شکل گیری ناهنجاری‌ های روانی، فرهنگی و اجتماعی است.
• 9. پرفشاری خون قاتلی است که در سکوت دست به کشتار می ‌زند با آزمایش کامل ادرار، اندازه ‌گیری الکترولیت ها و تست های هورمونی با درمان به موقع امکان عمل را از این قاتل بگیرید.
• 10. پنج عامل می‌تواند باعث سکته قلبی شود. برای روی دادن یک سکته به همه پنج عامل نیازی نیست. مبتلا شدن به سه مورد کافی است. این پنج نام را فراموش نکنید: «تری گلیسیرید بالا»، «کلسترول بالا»، «فشار خون بالا»، «قند خون بالا"- "HDL" پائین و "LDL" بالا.
• 11. چهل سال به بالاها هر دو تا سه سال یکبار و مردان بالای پنجاه سال هر سال باید از نظر سرطان پروستات غربالگری شوند.
• 12. علائم ذیل می توانند نشانه بیماری پروستات و سرطان در این ناحیه باشند. این رفتارها را جدی بگیرید: تکرار ادرار، ضعف یا منقطع شدن جریان ادرار، باقی ماندن ادرار در مثانه، احساس درد یا سوزش در زمان تخلیه ادرار، درد دائمی کمر، لگن یا مفصل ران
• 13. شغل شما ممکن است بیماری زا باشد، حتماً با پزشک متخصص طب کار مشورت کنید. اگر شغلی بر خود برگزیده‌ اید که به ناچار با صنایع شیمیایی، رنگ، لاستیک، مواد نفتی، چرم و چاپ سروکار دارید بیشتر از بقیه در معرض سرطان مثانه هستید. پس بیشتر از بقیه با پزشک متخصص مشورت کنید.
• 14. استفاده از هورمون ‌های آنابولیزان در صحنه رقابت ورزشی ممکن است منجر به ناباروری شود بدون آنکه در رقابت کمکی به شما کند.
• 15. ورزش در حفظ و تداوم سلامت بسیار مفید است، ورزش کردن را جز عادات زندگی خود سازید.
  این نکته را هم فراموش نکنید با اولین علامت غیر طبیعی در جسم خود این فرصت را به پزشک خانوادگی خود بدهید شما را ویزیت کند. اقدام به موقع نصف درمان است.
• 16. نشانه‌های ذیل زنگ هشداری است که به شما خبر می‌دهد باید به پزشک مراجعه کنید: وجود خون در ادرار- فوریت در دفع ادرار - دفع مقادیر کم و مکرر ادرار- دفع دردناک ادرار- کاهش اشتها و وزن.
• 17. بزرگی پروستات اگر با علائم ذیل همراه باشد باید به متخصص اورولوژی مراجعه کنید تا از پیشرفت و بروز نارسایی کلیه جلوگیری شود: کاهش فشار و قطع و وصل شدن جریان ادرار- تاخیر در شروع ادرار- نیاز به تخلیه مکرر ادرار و احساس باقی ماندن ادرار در مثانه پس از ادرار کردن- تکرار ادرار در روز و شب - زور زدن هنگام ادرار کردن
• 18. باید بدانید: بزرگی خوش خیم پروستات نشانه سرطان نیست ولی آمارها نشان می‌دهد این بزرگی می‌تواند همزمان با بدخیمی همراه شود.باید بدانید: اگر با کسانی که سابقه سرطان پروستات دارند فامیلی نسبی دارید خطر ابتلای شما به این بیماری بیشتر است. اگر این بزرگی خوش خیم را مشاهده کردید تحت معاینه پروستات و آزمایش PSA قرار گیرید تا مطمئن شوید مشکلی ندارید.
• 19. اگر خواهان طول عمر بیشتری هستید باید مراقب جسم خود باشید، مصرف دخانیات را کنار بگذارید، تغذیه مناسب را جدی بگیرید، از رفتارهای استرس‌ زا پرهیز کنید و از همه مهم‌ تر ورزش را فراموش نکنید.
• 20. اگر به دنبال راز سلامتی خود هستید این جمله را حفظ و عمل کنید: عدم استعمال دخانیات - حفظ وزن متعادل- ورزش روزانه - تغذیه سالم و متعادل - کنترل فشار خون، کلسترول و دیابت ، مراجعه منظم به پزشک، قرار گرفتن در غربالگری بزرگی پروستات و سرطان پروستات به خصوص اگر چهل و پنج سال بیشتر دارید، کاهش استرس با ارتباط فعال با دوستان و خویشاوندان، عادت مراجعه به روانپزشک در صورت بروز خشم و افسردگی...