معاونت بهداشت

راهنمای خود مراقبتی در مواقع بروز پدیده گرد و غبار و چگونگی در امان ماندن از خطرات سلامتی این پدیده یا کاهش آن :

ذرات گرد و غبار از نظر اندازه کاملا متفاوت هستند و از ذرات درشت )غیر قابل تنفس( تا ریز ) قابل تنفس( طبقه بندی می شوند. ذرات درشت گرد و غبار حداکثر می توانند به داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا کنند اما ذرات ریز می توانند به اعماق بیشتر و نواحی حساس مجرای تنفسی و ریه نفوذ کنند. ذرات ریزتر دارای اثرات نسبتاً مهمی بر سلامت انسان هستند. بیشتر ذراتی که در پدیده گرد و غبار حضور دارند از نوع درشت یا غیر قابل تنفس هستند و تهدید جدی برای سلامت مردم ایجاد نمی کند. ولی ممکن است در افرادی که سابقه بیماری های تنفسی دارند مانند مبتلایان به آسم و آمفیزم مشکلاتی ایجاد نماید.

تماس با گرد و غبار و اثرات آن بر سلامت

متداولترین نشانه هایی که طی یک پدیده گردو غبار مشاهده می شود تحریک چشم ها و راههای هوایی فوقانی است. معمولا افراد زیر ممکن است آسیب پذیری بیشتری داشته باشند:

-       نوزادان، کودکان و نوجوانان

-       سالخوردگان

-       افراد مبتلا به بیماری های تنفسی مانندآسم و برونشیت و آمفیزم

-       بیماران قلبی

قرار گرفتن این افراد در معرض گرد و غبار ممکن است:

-       واکنش های حساسیتی و حملات آسم را تشدیدکند.

-       مشکلات تنفسی حادی را ایجاد کند

-       در ایجاد بیماری های قلبی و عروقی موثر باشد.

-       طول عمر را کاهش دهد.

قرار گرفتن طولانی در معرض ذرات منتقله توسط هوا میتواند مشکلات تنفسی و ریوی و احتمالا بیماری های قلبی ایجاد نماید.

اقدامات احتیاطی در زمان بروز پدیده گرد و غبار :

اقدامات احتیاطی زیر می تواند به شما کمک کند تا خود را از اثرات سوء گرد و غبار حفظ کنید و اثرات نامطلوب این پدیده را بر سلامت خود به حد اقل برسانید.

1.        از فعالیت درخارج از منزل اجتناب کنید.

2.        اگر الزاما بایستی در هوای آزاد فعالیت کنید زمان آن را به حد اقل ممکن کاهش دهید.

3.        از ورزش سنگین بویژه اگر دارای مشکلات تنفسی و آسم هستید خود داری کنید.

4.        در خانه یا محیط های بسته بمانید و در ها و پنجره ها را بسته نگاه دارید.

5.        درصورت امکان در اماکن دارای سیستم تهویه مطبوع بمانید.

6.        اگر دارای آسم هستید یا نشانه هایی مانند کوتاهی تنفس، سرفه و خس خس کردن و درد قفسه سینه را مشاهده نمودید بر نامه درمانی خود را دنبال کنید و اگر نشانه ها برطرف نشد با پزشک خود مشورت کنید.

توجه به این موارد می تواند در کاهش اثرات جانبی گردو غبار موثر باشد:

1.        برای جلوگیری ازآلودگی مواد غذائی و آب آشامیدنی استفاده از پوشش مناسب برای مواد غذائی آماده مصرف ضروری است.

2.        لازم است مواد غذائی قبل از نگهداری در یخچال از ذرات و گرد و غبار زدوده شوند.

3.        برای کاهش تماس با گرد و غبار در محیط زندگی ، نظافت روزانه توصیه می شود.

4.        اتومبیل شما دارای سیستم تهویه مطبوع است آن را در وضعیت چرخش مجدد هوا قرار دهید تا گرد وغبار ورودی به اتومبیل شما کاهش یابد.

استفاده از ماسک در زمان بروز گرد و غبار :

ماسک های کاغذی معمولی و دستمال نمی توانند جلوی ورود ذرات ریز گرد و غبار به سیستم تنفسی ما را بگیرند و بنابراین استفاده از آن ها توصیه نمی شود. ماسک های ویژه ای که با عنوان p1  و p2 عرضه می شود برای این شرایط تا حدی مناسب است . در استفاده از ماسک باید به نکات زیر توجه کرد:

1.        پوشیدن آنها باعث احساس گرما شده و معمولا راحت نیست.

2.        اگر ماسک بطور کامل اطراف بینی و دهان را نپوشاند، مثلا برای افرادی که محاسن بلندی دارند و راه نفوذ برای هوا باقی باشد، تاثیرچندانی ندارد .

3.        این ماسک ها آلاینده های گازی هوا مانند منوکسید کربن را نمی گیرد.

4.        تنفس با استفاده از ماسک از حالت معمولی دشوارتر است و افراد دارای سوابق بیماری قلبی عروقی و تنفسی باید با پزشک خود مشورت نمایند.

5.        استفاده از این ماسک ها برای افراد سالمی که ناچار باید در زمان بروز پدیده گرد و غبار در بیرون بمانند قابل توصیه است.