معاونت بهداشت

 هفته ملی سلامت بانوان ایران (سبا) همه ساله در آخرین هفته مهر ماه برگزار می شود.

هفته ملی سلامت بانوان ایران (سبا) در سال جاری در شرایطی برگزار می شود که با  همه گیری کووید 19 مواجه هستیم. اگرچه شواهد ملی و بین المللی حاکی از آن است که در همه گیری  کووید ۱۹، خطر مستقیم بیشتری، سلامتی و حیات مردان را تهدید می کند، اما تاثیر  طولانی مدت این همه گیری، بر سلامتی جسمی، روا نی و اجتماعی زنان می تواند آسیبهای جدی به خانواده و جامعه وارد نماید.

   علاوه بر بیماری و مرگ و میر ناشی از کووید 19 در زنان، نگرانی های مرتبط با سلامت مادر و نوزاد در دوره بارداری و پس از زایمان در همه گیری فوق، افزایش وظایف و مسئولیتهای زنان در دوره همه گیری در خانواده، وظایف سنگین زنان برای اقدامات پیشگیرانه و مراقبت از بیماران مبتلا در خانواده، وظایف زنان برای اداره امور فرزندانشان در شرایط تعطیلی مدارس، مشکلات ناشی از مرگ و بیماری همسران، مشکلات زنان سرپرست خانوار و زنان بد سرپرست و بد رفتاری ها و آسیبهای آنان درون خانواده، فشارهای اقتصادی ناشی از تعطیلی و قرنطینه ها و.... آسیبهای جدی به سلامت جسمی، روانی و اجتماعی زنان وارد خواهد آورد. در این شرایط کارکنان نظام سلامت از بهورز و مراقب و ماما و پرستار و نیروهای خدماتی تا کادر تخصصی بیمارستانهای کشور نیز که اکثریت آنان را زنان تشکیل می دهند، با مخاطرات جدی سلامت جسم و روان مواجهند.

درشرایط قرنطینه ومراقبت از افراد مبتلا به کووید 19 زنان مسئولیت بیشتری برای مراقبت ازبیماران را به دوش می کشند .واین موضوع حجم کار خانم ها را افزایش می دهد. رسیدگی به بیمار مبتلا، ضد عفونی کردن مداوم محیط ووسایل شخص مبتلا، توجه به تغذیه ی فرد مبتلا وسایر افراد خانواده ، خرید مایحتاج خانواده در شرایطی که پدرخانواده مبتلا به بیماری است ، رسیدگی به دروس فرزندان دانش آموز، حفظ نشاط درخانواده ، حفظ روابط عاطفی زناشویی ازیکسووهم زمان مراقبت از خود دربرابر ابتلا به بیماری وحضور درمحل کاربرای بانوان کارمند فشار فیزیکی وروانی بسیار زیادی را بر زنان اعمال می کند. وآنان را دربرابر آسیب های روانی از جمله خشونت خانگی وخطر آلوده شدن به ویروس قرار می دهد.

==============================================

در سال جاری با توجه به اینکه مانند سال گذشته با همه گیری کووید ۱۹ مواجه هستیم موضوع اصلی، مدیریت این بحران توسط زنان در جامعه و خانواده در نظر گرفته شده است. 

 روزشمار این هفته در سال 1400: 

شنبه ۲۴ مهر : زنان، مدیریت اطلاعات و ارتقای سواد سلامت در بحران کرونا (دریافت اطلاعات از منابع معتبر، تشخیص منابع معتبر از غیر معتبر، استفاده صحیح و انتشار اطلاعات در شبکه های مجازی) 

یکشنبه ۲۵ مهر: زنان، مدیریت سلامت روان خود و خانواده در بحران کرونا (مدیریت سوگ ، مدیریت استرس، خشونت خانگی، روابط خانوادگی سالم، تقویت مهارت‌های ارتباطی، حمایت همسران از یکدیگر)

دوشنبه ۲۶ مهر: زنان و مدیریت زندگی سالم در بحران کرونا ( تغذیه سالم، فعالیت بدنی در منزل)

سه شنبه ۲۷ مهر: زنان و سلامت اجتماعی در بحران کرونا (فقر، بیکاری، از دست دادن سرپرست خانواده، زنان سرپرست خانواده، فرصت کارآفرینی، آموزش راه اندازی کسب و کار در فضای مجازی برای زنان)

چهارشنبه ۲۸ مهر: زنان و سلامت باروری در بحران کرونا (روابط زناشویی ایمن و سالم، بارداری، زایمان، شیردهی)

پنجشنبه ۲۹ مهر: زنان و واکسیناسیون بیماری کووید ۱۹(اهمیت واکسیناسیون و رفع باورهای غلط، دریافت اطلاعات صحیح درباره عوارض واکسیناسیون و مدیریت آن، واکسیناسیون زنان باردار، واکسیناسیون نوجوانان و جوانان، مشاغل پرخطر و واکسیناسیون کرونا)

جمعه ۳۰ مهر: زنان و مدیریت سلامت خانواده ( حمایت از همسر و فرزندان، پیشگیری از انتقال کووید در بین افراد خانواده)

----------------------------------------------------------------------------------------------------

زنان، مدیریت سلامت، مهارکرونا(هفته سلامت زنان24-30مهرماه)

روز اول : زنان، مدیریت اطلاعات وارتقای سواد سلامت در بحران کرونا

سواد سلامت یعنی این که بتوانیم از آموخته های مفاهیم سلامت در راستای خودمراقبتی وارتقای سلامت استفاده کنیم. تصورعمومی از دارا بودن سواد سلامت این است که باید علائم تمام بیماری ها را شناخت و با بروز آن ها در بدن به پزشک متخصص آن بیماری مراجعه کرد ولی بخش مهم و اصلی سواد سلامت به این موضوع اشاره دارد که «چگونه زندگی کنیم که سالم تر بمانیم؟

بر اساس شواهد موجود درشرایط یکسان اقتصادی زنانی که دارای سطح سواد سلامت بالاتری هستند فرزندان سالم تری دارند.

برای شکست کرونا افزایش سواد سلامت افراد جامعه بخصوص زنان یک امر بسیار ضروری است.

چگونه اخبار واقعی و ساختگی را از هم تشخیص دهیم؟

-1خبر را چه کسی نوشته است ؟در خبر درست همیشه نامی واقعی از یک خبرنگار یا روزنامه نگارواقعی، که قابل پیگیری باشد به عنوان مرجع و منبع خبر گفته میشود ولی در خبرهای ساختگی،شایعه یا تبلیغاتی، چنین چیزی وجود ندارد.

2-خبر چه چیزی می خواهد بگوید؟ خبر واقعی وقتی درباره موضوعی جنجالی باشد معمولاً آن را به نقل از منابع واقعی معتبر که قابل پیگیری باشند، میگوید. درحالیکه خبر ساختگی منبع دروغین، نشانی اینترنتی ساختگی، عنوان کلی غیرقابل پیگیری، و یا با استناد به مطالب مشابه غلط انداز دیگر میگوید که با اندکی کندوکا و و ژرفنگری، نادرستی آن قابل تشخیص است.

3-خبرچه زمانی منتشر شده است؟حتماً به تاریخ انتشار خبر دقت کنید اگر به کلمه های «خبر فوری» در خبر برمی خورید بیشتر دقت کنید زیرا احتمال ساختگی بودن یا تبلیغاتی بودن آن بیشتر است.

4-خبر درکجا منتشر شده است ؟خبر درست و مهم، حتماً در خبرگزاری ها و وبگاههای مشهور دارای اعتبار نیز منتشر میشود.اگر خبر را برای نخستین بار در شبکه های اجتماعی می بینید باید پیش از بازنشر و فرستادن آن برای دیگران، تلاش کنید تا درستی آن را بیازمایید.

5-از خواندن خبر چه احساسی به شما دست می دهد ؟
خبر ساختگی مثل همه ی تبلیغات دیگر برای برانگیختن احساس شما طراحی شده است. پس اگر باخواندن خبری بسیار ناراحت شدید، درنگ کنید و نفس عمیقی بکشید. ادعایی که در خبر وجود دارد را دست کم در سه خبرگزاری و یا رسانه ی معتبر تحقیق کنید و سپس تصمیم بگیرید که خبر راساختگی یا واقعی به حساب آورید. نباید همه چیز را زود باور کرد .هیچ چیزی بهتر از تفکر انتقادی در روبرو شدن با خبر نیست.

  =========================================

روز دوم :زنان و مدیریت سلامت روان در بحران کرونا

بانوی گرامی برای حفظ سلامت جسم و روان خودتان این موارد را رعایت کنید:

1- مثبت اندیش باشید و اتفاقات جاری در زندگی روزمره را با دید مثبت نگاه کنید. این موضوع بسیاری از استرس های شما را کاهش می دهد. امتحان کنید و نتیجه ان را ببینید.

2 -با مراجعه به مراکز سلامت جامعه سلامت جسمی و روانی خود را ارزیابی کنید و از کارمند بهداشتی بخواهید برای شما توضیح دهد از نظر جسمی و روانی در چه محدوده ای هستید و برای حفظ وضعیت موجود چه کارهایی باید انجام دهید؟

3- در کلاسهای مهارتهای زندگی و فرزند پروری شرکت کنید و آموزشهای لازم را از کارشناسان سلامت روان بیاموزید.

3 برای خودتان وقت بگذارید و در این زمان ورزش و پیاده روی و یا تفریحات سالم مثل رفتن به پارک،گوش دادن به موسیقی و یا تماس با دوستان و آشنایانی که شما را شاد می کنند داشته باشید.

4- شوخ طبعی و انعطاف پذیری را جزء اصلی رفتار خود کنید و از خشونت و سرسختی و سخت گیری بی جا دوری کنید زیرا اول از همه شما را آزرده خواهد کرد.

5 - واقع بینانه زندگی کنید دنیای مصرف گرای امروز به شدت زنان را تحت تاثیر قرار داده و زندگی شاد و مفرح آنان را گرفته است.

ملاحظاتی برای  حفظ سلامت روانی در دوران همه گیری کرونا:

• گوش کردن به اخبار رامحدود کنید بخصوص اخبار موجود در شبکه های مجازی
• از جسم خود مراقبت کنید:

• تنفس عمیق کنید، تمرینات کششی انجام دهید و مراقبه یا مدیتیشن کنید
• تغذیه سالم داشته باشید
• بطور منظم ورزش کنید
• خواب کافی داشته باشید
• از مصرف سیگار، الکل و مواد پرهیز کنید
• برنامه های روتین پیشگیری و سلامت خود نظیر غربالگری سرطان را براساس آنچه مراقب سلامت شما توصیه کرده است ادامه دهید.
• به ذهن خود استراحت دهید . زمانی را برای انجام کارهایی که دوست دارید در نظر بگیرید
• اگر دچار بحران های روحی هستید با مشاور یا روانپزشک تماس بگیرید.

• با افراد مبتلا وخانواده آنها همدلی کنید. این افراد مرتکب هیچ گناهی نشده، نیازمند مهربانی، همدلی و حمایت ما هستند.
• به دیگران کمک کنید. کمک کردن باعث ایجاد همبستگی شده شرایط روانی را بهتر می کند.
• از فرصت های مختلف برای صحبت های مثبت استفاده کنید.

  =========================================

روز سوم:زنان و مدیریت زندگی سالم در بحران کرونا(تغذیه)

یک رژیم غذایی سالم ومتعادل، نقشی کلیدی در افزایش ایمنی و پیشگیری از بیماریهای واگیر و غیر واگیر دارد.

در بیشتر خانواده ها زنان مسئولیت مدیریت تغذیه را برعهده دارند ولازم است موارد زیر در انتخاب ، تهیه وپخت مواد غذایی مورد توجه قرار گیرد:

7. گروه های مختلف غذایی باید به میزان توصیه شده از هرکدام براساس هرم غذایی استفاده شود
8. هرروز غذاهای تازه وفرآوری نشده مصرف نمایید
9. برای میان وعده،سبزی های خام ومیوه تازه را انتخاب کنید
10. سبزی ها و میوه هارا بیش از حد نپزید زیرا منجر به اتلاف ویتامینهای مهم می شود.
11. مقادیر متعادل از روغن وچربی استفاده کنید.
12. چربی های غیر اشباع (مانند ماهی، مغزها، روغن های زیتون،سویا، کانولا،آفتابگردان وذرت) استفاده کنید.
13. کمتر نمک وشکر مصرف کنید
14. هر روز10-8 لیوان آب بنوشید.
15. بیرون از منزل غذا نخورید.
16. ازمصرف بیش از حد قهوه  وآبیموه های شیرین ونوشیدنی های گاز دار بپرهیزید.

  =========================================               

زنان و مدیریت زندگی سالم در بحران کرونا(فعالیت بدنی)

7. همه گیری کووید موجب در خانه ماندن بسیاری از افراد و کاهش فعالیت های ورزشی شده است.
8. یادمان باشد حتی در این زمان نیز، انجام هر اندازه فعایت بدنی برای تمام گروههای سنی بسیار ضروری است.
9. انجام 3-4 دقیقه حرکات ورزشی سبک مانند راه رفتن یا حرکات کششی، بهبود گردش خون وفعالیت عضلانی را به همراه دارد.
10. فعالیت بدنی منظم هم برای جسم وهم روان مفید است.
11. انجام حداقل 150دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در 3-5 روز هفته  توصیه می شود.
12. حرکات قدرتی برای حفظ و ارتقای سلامت اسکلتی عضلانی در 2 روز هفته وبیشتر باید انجام شود.
13. فعالیت جسمانی با شدت متوسط با افزایش سطح ایمنی وافزایش ظرفیت قلبی ریوی بربیماری کووید 19تاثیر دارد.
14. افراد بی تحرک نسبت به افراد ی که تحرک کم یا کافی داشتند خطر بیشتری برای بستری در بیمارستان، بستری در ICU و مرگ داشتند.
15. انجام فعالیت بدنی هرچند ناچیز بسیار بهتر از بی تحرکی است.حتی تنها 5 دقیقه فعالیت در ساعت می تواند اثرات مخرب نشستن طولانی را خنثی کند.
16. فعالیت ورزشی مناسب شامل ورزش هوازی(راه رفتن سریع، تمرینات کششی وتمرینات قدرتی است.
17. در برنامه روزانه خود زمانی را برای انجام فعالیت بدنی در نظر بگیریم.
18. می توان از ابرزار های کمک آموزشی نظیر فیلم های فعالیت بدنی ، نرم افزارهای ورزشی تلفن همراه وسایر موارد برای انجام فعالیت بدنی استفاده کرد.
19. برای انجام نمونه ای از فعالیتهای ورزشی مورد تایید وزارت بهداشت می توانید به سایت آپارات قسمت کانال ورزش برای جوانان ومیانسال  به آدرس https://www.aparat.com/physical_activity مراجعه کنید.

  =========================================

روز پنجم :زنان و سلامت باروری در بحران کرونا

مادر  باردار گرامی آیا می دانید:

• بارداری باعث افزایش احتمال ابتلا به کووید - 1۹علامت دار یا بی علامت نمی شود، اما زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار در همان گروه سنی، ممکن است دوره بالینی شدیدتری را طی کنند.
• جهت پیشگیری از ابتلا حتی الامکان کمتر از خانه خارج شوید، ماسک را به روش صحیح بزنید، فاصله اجتماعی رارعایت کنید و با افراد مشکوک یا بیمار تماس نداشته باشید.
• در صورت بروز علائم تب ، سرفه ، تب،لرز و... وحتی علائم خفیف سرماخوردگی حتما پزشک یا مراقب سلامت  ماما خود را در جریان بگذارید.
• در صورت ابتلا اصول صحیح قرنطینه خانگی ودرمان تجویز شده توسط پزشک معالج را بلافاصله اجرا کنید وشروع درمان را مشروط به دریافت نتیجه تست کرونا نکنید.
• در صورت داشتن بیماری زمینه ای یا تشدید علائم ، تنگی نفس ، دردقفسه سینه و... به بیمارستان مرجع کرونای مارداران باردار مراجعه کنید.
• تزریق واکسن در سه ماهه اول بارداری به علت تشکیل اندام های جنین توصیه نمی شود.
• واکسنهای بهارات، برکت واسپوتنیک  Vدر دوران بارداری منع مصرف دارند. واکسن سینوفارم اجازه مصرف در بارداری بعد از هفته  12بارداری و 10 روز بعد از زایمان را دارد.
• در مادران با سن بارداری  3۹هفته و بیشتر واکسیناسیون کووید نباید انجام شود.
• در صورت تزریق دوز اول واکسن قبل از بارداری و یا عدم اطلاع از بارداری در زمان واکسیناسیون، توصیه می شود تزریق دوز دوم با واکسن سینوفارم به فاصله  28روز از تزریق قبلی یا بعد از هفته دوازده بارداری، انجام شود.
• واکسیناسیون به معنای ایجاد ایمنی قطعی نیست و تداوم اقدامات پیشگیری از ابتلا به کووید برای مادر باردار و اعضای خانواده الزامی است.
• مادر مبتلا به کووید- 1۹می تواند به نوزاد خود شیر بدهد.
• در صورت نیاز به مشاوره با ماما می توانید در هر ساعت شبانه روز با شماره تلفن 4030کد 4 تماس بگیرید.

   =========================================

روز ششم: زنان و واکسیناسیون کرونا

آنچه ما در مورد واکسن کووید باید بدانیم این است که:

• واکسن کووید به ما در برابر ابتلا به کووید، ابتلا به فرم شدید بیماری و مرگ ناشی از بیماری حتی در نوع دلتا کمک می کند.
• دریافت واکسن کووید ما را به کووید مبتلا نمی کند و تست کووید هم بعد از واکسن مثبت نمی شود.
• دریافت واکسن علاوه بر اینکه به خود ما کمک میکند، به اطرافیان ما هم کمک می کند که کمتر با ویروس مواجه شوند.
• واکسیناسیون وقتی کامل است که حداقل دو هفته از نوبت دوم گذشته باشد.
• اگر ما بطور کامل واکسینه شده باشیم می توانیم بسیاری از فعالیت های قبل را از سر بگیریم ولی هنوز احتیاج به پوشیدن ماسک و حفظ فاصله فیزیکی داریم، بخصوص برای حفاظت بیشتر نسبت به گونه دلتای ویروس.
• بعد از تزریق واکسن ممکن است دچار عوارض شویم. این عوارض طبیعی بوده  ناشی از واکنش سیستم ایمنی ما در مقابل واکسن است و در عرض چند روز برطرف می شود.
• واکسن هایی که در اختیار ما قرار می گیرند برای انجام آزمایش روی انسان نیستند. این واکسنها قبلا در مطالعات کار آزمایی بالینی بررسی شده و تاثیر و سلامت آنها مورد تائید قرار گرفته است.
• حتی اگر قبلا مبتلا به کووید شده ایم، باز هم لازم است واکسن دریافت کنیم. واکسیناسیون ایمنی بهتر و پایدارتری به ما می دهد.
• سایت رسمی وزارت بهداشت به سوالات رایج در مورد واکسن کرونا پاسخ داده است. https://behdasht.gov.ir/FAQ
• در صورت بروز علائم بیماریهای عفونی نظیر تب، بهتر است واکسیناسیون تا برطرف شدن علائم به تعویق بیافتد.

  =========================================

روز هفتم:زنان و مدیریت سلامت خانواده در بحران کرونا

 پیام هایی برای مادران و سایر افرادی که از کودکان مراقبت می کنند:

• به کودکان کمک کنید که احساساتی نظیر غم یا ترس را بیان کنند. هر کودک روش خود را برای بیان احساس دارد گاهی انجام فعالیتهای خلاقانه نظیر بازی ونقاشی می تواند کمک کننده باشد. بیان احساسات در محیطی مطمئن وحمایت گر ، به کودکان در رهایی از این احساس کمک می کند.
• برای کودکان جدایی از مراقب اصلی تنش زا است. اگر لازم است کودک از مراقب خود جدا شود نسبت به مراقب جایگزین اطمینان حاصل کنید. برقراری تماس‌های منظم تلفنی یا ویدیویی (یک یا دو بار در روز )والدین در طول روز با کودکان به کم کردن تنش کمک می کند
• برنامه های روتین کودک را حفظ کنید
• در شرایط استرس کودکان بیشتر احساس وابستگی از خود نشان می دهند. برای آنها به زبانی صادقانه و مناسب سن در مورد مشکل توضیح دهید

جهت دریافت مقالات ذیل روی آن کلیک کنید: 

هفته ملی سلامت زنان - اهمیت پرداختن به سلامت زنان و روزشمار هفته 

مدیریت سلامت روان خانواده در بحران کرونا 

مدیریت زندگی سالم در بحران کرونا 

مدیریت سلامت اجتماعی در بحران کرونا

مدیریت سلامت باروری در بحران کرونا

زنان و واکسیناسیون در بحران کرونا

زنان و مدیریت سلامت خانواده در بحران کرونا