معاونت بهداشت

چهاردهم آذرماه ( 5 دسامبر ) مصادف با روز جهانی داوطلب ، بهترین فرصت برای توسعه فرهنگ فعالیتهای داوطلبانه و مشارکت مردمی در عرصه سلامت می باشد. بخش سلامت متعهد است پایداری روندهای مشارکتی در تحقق اهداف نظام سلامت در جامعه را ترغیب و حمایت نماید تا امکان ترویج مفاهیم و رفتارهای سالم در جامعه بیش از پیش فراهم گردد.

داوطلبان سلامت، افرادی هستند که بدون هیچ گونه مزد و حقوقی فقط به خاطر عشق و انسانیت، رضای الهی و حس مسوولیت پذیری در برابر جامعه مانند پل ارتباطی بین مسوولان بهداشتی و مردم عمل می کنند.

 داوطلبان و سفیران سلامت از نهاد و جنس خود مردم‌اند که بدون هیچ چشم‌داشتی، ضمن برقراری ارتباط مناسب با مردم در قالب برنامه ملی خودمراقبتی، با ارتقای سواد سلامت جامعه در حوزه‌های مختلف سطح سلامت مردم را بهبود می‌بخشند.

داوطلبان سلامت ( رابطان بهداشت ) در ایران

در سال 1369 وزارت بهداشت با انگیزه حل مشکلات بهداشتی حاشیه نشینان شهری وروستایی ، اقدام به طراحی و اجرای برنامه داوطلبان سلامت تحت عنوان «رابطان بهداشت » درجنوب تهران و حاشیه شهرهای بزرگ کشور ( تبریز ، شیراز واصفهان ) نمود .

درواقع این برنامه درمناطقی شکل گرفت که شبکه بهداشت و درمان به دلیل گسترش بی رویه جمعیت شهری کمترین پوشش مراقبتهای بهداشتی را برای گروههای آسیب پذیر جامعه شهری داشت و این برنامه با توجه به موفقیت چشمگیری که به همراه داشت از سال 1372 درتمام نقاط شهری کشور به اجرا درآمد و درحال حاضر بیش از 100000 رابط بهداشت در شهر و روستاهای سراسر کشور و 10000 رابط بهداشت درشهر و روستاهای ( استان خراسان ) با نظام سلامت همکاری می کنند .

داوطلبان سلامت افرادی هستند که همچون حلقه محکمی ارتباط مسئولین بهداشتی را با سطوح محیطی جامعه برقرار می کنند و با شرکت در کلاسهای هفتگی و یا ماهانه در مراکز بهداشتی درمانی آموخته های خود را به 50 خانوار همسایه و افراد تحت پوشش خود منتقل می نمایند و برای حفظ سلامتی خود و خانوارهای تحت پوشش تلاش می کنند .

برنامه داوطلبان سلامت به تغییر نگرش و عملکرد مردم نسبت به توانایی بالقوه خود درجهت تغییر و بهبود شرایط زندگی کمک کرده است و اعتماد به نفس و اتکا به خود را در زنان و مردان رابط و خانوارهای تحت پوشش افزایش داده است . ارزشیابی و بررسی برنامه درطی سالهای 74-81 نشان داده که حضور داوطلبان سلامت 20-25 درصد سبب بهبود شاخصهای بهداشتی شده است .

داوطلب سلامت زمینه های لازم را برای مشارکت فعالانه تر افراد در توسعه اقتصادی ، اجتماعی کشور فراهم نموده است و در برخی از گروههای رابطان بهداشت حیطه فعالیت آنها متناسب با نیازهای جامعه توسعه یافته و درامور اجتماعی و خانوادگی به کمک مردم شتافته اند .

-ایجاد زمینه مناسب برای کار آموزی و کار ورزی دانشجویان در فیلدو کمک به جامعه نگری در آموزش پزشکی وپیرا پزشکی و فراهم آوردن امکان تحقیقات علمی در فیلد ، محیط و خانواده از دیگر اثرات مثبت این برنامه است .

-این برنامه چهره ای از زنان و مردان مسلمان همیشه در صحنه را برای مردم جمهوری اسلامی ترسیم نموده است .

-با شرکت در برنامه های توانمند سازی و فراگیری حرف مختلف ، قادر شده اند ، مهارتهای کسب شده را به خانوارهای تحت پوشش خود و نیز جوانان محله انتقال دهند ( مدیران سلامت د رمحله خود شده اند )

-هم اکنون داوطلبان سلامت ، سازمانی ، غیر متمرکز با دیدگاهی روشن و خود جوش ، جامعه نگر و مردمی فراهم آورده اند که درجهان به پدیده ای نوین تبدیل شده است و درحال حاضر به آن حد تکامل رسیده است که درکنار مسئولین کشوری، استانی و شهرستانی شعار انسان سالم محور توسعه اجتماعی درگوشه و کنار کشور جاری نمایند .