معاونت بهداشت

نتایج مطالعه ملی شاخص های چندگانه سلامت در جمهوری اسلامی ایران MIDHS در استان قم نشان می دهد که بیش از 54 درصد از زایمان ها در استان قم به صورت سزارین انجام می شود، که با توجه به عوارض متعددی که زایمان به روش سزارین در مقایسه با روش طبیعی دارد، آموزش و آگاه سازی مادران در رابطه با این خطرات از اهمیت خاصی برخوردار است. از جمله این عوارض می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• 1- حجم خونی که مادر طی زایمان طبیعی از دست می دهد، تقریبا نصف خونی است که در یک عمل جراحی سزارین از دست می رود.
• 2- طول مدت بستری شدن و استراحت برای مادری که فرزندش را از طریق زایمان طبیعی به دنیا آورده،بسیار کوتاهتر از مادری است که سزارین انجام داده و این توانایی در بازگشت زود هنگام به کارهای روزمره از نظر روحی -روانی به مادر کمک می کند.
• 3- خطرهای بیهوشی در زایمان طبیعی مادر را تهدید نمی کند و نوزاد نیز از داروهای بیهوشی که ممکن است برای سلامتی او خطرناک باشد در امان می ماند.
• 4- زایمان طبیعی به مادر و نوزاد اجازه می دهد در یک ساعت اول پس از تولد که به ساعت طلایی معروف است، با هم تماس داشته باشند و نوزاد از شیر آغوز یا کلستروم که برای او بسیار مفید است،تغذیه نماید.
• 5- مادر در طول زایمان طبیعی هوشیاراست و به طور کامل در جریان روند زایمان قرار می گیرد، خیلی زود کودکش را می بیند از سلامت او اطمینان حاصل می کند.
• 6- زایمان طبیعی ارزانتر تمام می شود و از لحاظ اقتصادی برای خانواده مناسب تر است
• 7- فشاری که در زایمان طبیعی به قفسه سینه نوزاد وارد می شود ،باعث تخلیه مجاری تنفسی او از ترشحات شده و به همین دلیل ،این نوزادان نیاز کمتری به اقدامات حمایتی تنفسی پیدا می کنند.
• 8- بروز مشکلاتی نظیر یرقان و کم خونی در نوزادان سزارینی بیشتر از نوزادانی است که بازایمان طبیعی به دنیا می آیند.
• 9- عوارض جراحی مانند خونریزی های پس از عمل ،لخته شدن خون ،عفونت و چسبندگی های رحم و لوله ها و حتی روده ها و عوارض بیهوشی و درد بخیه ها در مادرانی که زایمان طبیعی داشته اند ، یا اصلا وجود ندارد و یا بسیار کمتر از مادرانی است که سزارین می کنند.

با وجود تمام مزایایی که برای زایمان طبیعی برشمردیم، هنوز جراحی سزارین از نظر پزشکان متخصص زنان و زایمان رد نمی شود، چون واقعیت این است که زایمان طبیعی را نمی شود برای همه بارداری ها توصیه کرد. زایمان طبیعی در برخی موارد ممکن است حتی با مرگ مادر یا جنین همراه باشد که در این شرایط سزارین به عنوان یک عمل جراحی از طرف پزشکان تجویز می شود.