معاونت بهداشت

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری ها

 دکتر محمد نیک پور

 

شرح وظایف مدیریت پیشگیری و مبارزه با بیماری‌ها

 ·        جمع آوری اطلاعات مربوط به سلامت وبیماری وتجزیه وتحلیل آنها

·        انجام مطالعات لازم در مورد بیماریهای بومی واگیر و غیر واگیر منطقه و تعیین اولویت ها جهت پیش بینی برنامه

·        سازماندهی، برنامه ریزی  و اجرای استراتژیهای مراقبتی براساس نتایج بررسی های انجام گرفته کشوری

·        برنامه ریزی ونظارت بربیماریابی، اجرای موازین پیشگیری، پیگیری ودرمان بیماریهای مشمول نظام مراقبت

·        کشف وگزارش طغیانها و اپیدمی ها و آمادگی لازم جهت مقابله باهمه گیری بیماریها

·        مشارکت درنیازسنجی وآموزش کلیه کارکنان بهداشتی وبرنامه ریزی

·        مشارکت ونظارت برآموزش مردم دررابطه بابیماریهای مختلف وراههای درمان وپیشگیری ازآنها

·        برنامه ریزی واجرای واکسیناسیون مناطق وجمعیتهای آسیب پذیر وگروههای خاص  (حاشیه شهرها،اتباع بیگانه ومناطق فاقددسترسی به تسهیلات بهداشتی)

·        برنامه ریزی ونظارت براجرای نظام مراقبت بیماریها جهت مهاجرین خارجی

·        پایش برنامه های مبارزه بابیماریهادرسطح واحدهای ارائه دهنده خدمات سلامت

·        برگزاری کمیته های مختلف و پیگیری مصوبات کمیته هاجهت ارتقاءنظام مراقبت بیماریها

·        برنامه ریزی وکسب آمادگی جهت مقابله باشرایط اضطراری دربلایای طبیعی وبروزاپیدمی­ها

·        نظارت برارسال گزارشات و تهیه،تنظیم و ارسال آمارهای تعیین شده بر حسب نیاز

·        شرکت درکارگاههایاکلاسهای آموزشی وسمینارهای آموزشی

·        تهیه متون آموزشی و رسانه آموزشی برای کلیه رده های مختلف بهداشتی درمانی و عموم جامعه (بر حسب نیاز)

·        جلب مشارکت پزشکان بخش خصوصی و دولتی در امر نظام مراقبت و گزارش دهی بیماری ها

·        برآورد تامین  داروها و تجهیزات مورد نیاز

·        دریافت گزارش فوری و غیر فوری بیماریها و انجام اقدامات کنترلی و مداخله ای

·        ابلاغ برنامه ها، دستورالعمل ها و آئین نامه های اجرایی به سطوح محیطی و نظارت برنحوه اجرای مفاد آنها

·        سازماندهی و برنامه ریزی برای اجرای موفق برنامه های مراقبت جهت کنترل، حذف و ریشه کنی بیماریهای واگیر

·        برنامه ریزی و تنظیم برنامه های تفصیلی سالیانه بیماریها

·        ایجاد هماهنگی و مشارکت بین بخشی در اجرایی موثر برنامه های بهداشتی

·        شناخت جغرافیا ی منطقه تحت پوشش وجمعیت تحت پوشش

·        بایگانی دستورالعملها،آیین نامه ها وپروتکل‌های ارسالی از سطوح بالاتر

·        ارایه نظرات کارشناسی جهت اجرای  بهینه نظام تشویق وتنبیه نیروی انسانی

·        هماهنگی با مراکز آموزشی درمانی وبیمارستانهای تابعه در خصوص همکاری در راستای نظام مراقبت بیماریها

·        جمع آوری گزارش، آمارو عملکرد مراکز جامع سلامت مطابق با دستورالعمل های موجود و تجمیع

·        مشارکت در طراحی و انجام پژوهش های کاربردی و طرحهای تحقیقاتی ملی و استانی

·        مشخص نمودن فرآیند پذیرش بیماران ارجاع شده از مراکز جامع سلامت

·        هماهنگی با بیمارستان ها و مراکز تخصصی جهت ارائه پسخوراند مطابق دستورالعمل های موجود

·        ورود داده ها در پورتال مرکز مدیریت بیماریها و سامانه های ثبت بیماری

·        تهیه و به روزرسانی چک لیست ها مطابق با برنامه های ابلاغی بهداشتی و دستورالعمل های ارسالی

·        انجام هماهنگی با سایر ادارات در چهارچوب تفاهم نامه ها وهماهنگی های قبلی دانشگاه علوم پزشکی و معاونت بهداشتی با اداره کل مربوطه

·        جمع آوری و ثبت آمار بیماریها از سطح مراکز پاتولوژی، آزمایشگاهها، بیمارستانها، فیزیوتراپی ها و مطب های تحت پوشش

 

 

معرفی برنامه های زیر مجموعه

معرفی مدیر و پرسنل و تصویر

 

 

رییس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر؛ خانم فاطمه عابدی آستانه

کارشناس حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین؛ سرکار خانم فاطمه عابدی آستانه

•         حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین

•   مطالعه و بررسی بر روی فعالیت حشرات ناقل بیماری

•   نظارت بر عملیات صحرایی جمع آوری حشرات ناقل بیماری

•   نظارت بر تشخیص و تعیین نوع حشرات ناقل بیماری

•   آموزش

•         بیماری های زئونوز (سالک، تب مالت، هاری، هیداتیدوز، لپتوسپیروز، سیاه زخم، کالاآزار، مشمشه و ...)

•   تعیین راهکارهای لازم برای کنترل و پیشگیری از بیماری (جونده کشی، سم پاشی، مبارزه با حیوانات ناقل و مخزن بیماری و ... حسب نوع بیماری)

•   پایش و نظارت (اجرای دستورالعمل ها، بیماریابی، آمار و اطلاعات، عملیات و ...)

•   هماهنگی (درون و برون بخشی)

•   آموزش (پرسنل و جامعه)

•   آمار (آنالیز و تجزیه و تحلیل)

•   گزارش دهی و گزارش گیری

•   تامین دارو و تجهیزات

•         مالاریا

•   تعیین راهکارهای لازم برای کنترل و پیشگیری از بیماری (جونده کشی، سم پاشی، مبارزه با حیوانات ناقل و مخزن بیماری و ... حسب نوع بیماری)

•   پایش و نظارت (اجرای دستورالعمل ها، بیماریابی، آمار و اطلاعات، عملیات و ...)

•   هماهنگی (درون و برون بخشی)

•   آموزش (پرسنل و جامعه)

•   آمار (آنالیز و تجزیه و تحلیل)

•   گزارش دهی و گزارش گیری

•   تامین دارو و تجهیزات

•         آنفلوانزا (انسانی و پرندگان)

•   تعیین راهکارهای لازم برای کنترل و پیشگیری از بیماری (جونده کشی، سم پاشی، مبارزه با حیوانات ناقل و مخزن بیماری و ... حسب نوع بیماری)

•   پایش و نظارت (اجرای دستورالعمل ها، بیماریابی، آمار و اطلاعات، عملیات و ...)

•   هماهنگی (درون و برون بخشی)

•   آموزش (پرسنل و جامعه)

•   آمار (آنالیز و تجزیه و تحلیل)

•   گزارش دهی و گزارش گیری

•   تامین دارو و تجهیزات

•         پدیکولوزیس (شپش)

•   تعیین راهکارهای لازم برای کنترل و پیشگیری از بیماری (جونده کشی، سم پاشی، مبارزه با حیوانات ناقل و مخزن بیماری و ... حسب نوع بیماری)

•   پایش و نظارت (اجرای دستورالعمل ها، بیماریابی، آمار و اطلاعات، عملیات و ...)

•   هماهنگی (درون و برون بخشی)

•   آموزش (پرسنل و جامعه)

•   آمار (آنالیز و تجزیه و تحلیل)

•   گزارش دهی و گزارش گیری

•   تامین دارو و تجهیزات

•         بیماری های نوپدید مرتبط با زئونوز یا حشرات (کروناویروس مرس، کروناویروس 2019، سارس، چیکن گونیا و ...)

•   تعیین راهکارهای لازم برای کنترل و پیشگیری از بیماری (جونده کشی، سم پاشی، مبارزه با حیوانات ناقل و مخزن بیماری و ... حسب نوع بیماری)

•   پایش و نظارت (اجرای دستورالعمل ها، بیماریابی، آمار و اطلاعات، عملیات و ...)

•   هماهنگی (درون و برون بخشی)

•   آموزش (پرسنل و جامعه)

•   آمار (آنالیز و تجزیه و تحلیل)

•   گزارش دهی و گزارش گیری

•   تامین دارو و تجهیزات

•         بیوتروریسم

•   تعیین راهکارهای لازم برای کنترل و پیشگیری از بیماری (جونده کشی، سم پاشی، مبارزه با حیوانات ناقل و مخزن بیماری و ... حسب نوع بیماری)

•   پایش و نظارت (اجرای دستورالعمل ها، بیماریابی، آمار و اطلاعات، عملیات و ...)

•   هماهنگی (درون و برون بخشی)

•   آموزش (پرسنل و جامعه)

•   آمار (آنالیز و تجزیه و تحلیل)

•   گزارش دهی و گزارش گیری

•   تامین دارو و تجهیزات

      

 

 

•         برنامه ایمن سازی: آقای محمد امینی پور

•    ایمن سازی روتین کودکان زیر 6 سال

•    مادران باردار

•    ایمن سازی گروههای هدف و در معرض خطر

•   عوارض ایمن سازی

•   تزریق ایمن

•         بیماری های قابل پیشگیری با واکسن

•   برنامه حذف سرخک وسرخجه

•   برنامه ریشه کنی فلج اطفال

•   نظام مراقبت دیفتری وسیاه سرفه

•   مراقبت مننژیت

•         زنجیره سرما

•          مراقبت در اتباع خارجی و مدیریت خدمات بهداشتی در اتباع

•         نظام مراقبت بیماری های منتقله از آب وغذا (التور، اسهال خونی، تیفوئید، بوتولیسم، طغیان های ناشی از آب و غذا و ...)

•         نظام مراقبت عفونتهای بیمارستانی

•          نظام مراقبت  بیماریها با رویکرد سندرمیک

•         مدیریت و پشتیبانی برنامه نظام مراقبت جانوران زهراگین 

 

 

 کارشناس بیماری ایدز-سل –هپاتیتهای ویروسی-بیماریهای آمیزشی ؛

خانم زهرا موسوی میاندشتی

•         مدیریت برنامه‌های ایدز، سل، هپاتیت و بیماری‌های آمیزشی درسطح استان

•         برنامه ریزی وآموزش گروه‌های هدف وعموم درخصوص پیشگیری وکنترل بیماریهای واگیرمرتبط

•         پایش ونظارت مستقیم براجرای صحیح فرایندها(بازدید ازمرکز مشاوره رفتاری- مرکزمشاوره زنان - مرکز مشاوره هپاتیت – بازدید از اجرای  برنامه پیشگیری از انتقال مادر به کودک ایدز(PMTCT) درمراکزآموزشی درمانی –بازدید مراکز جامع سلامت  برنحوه اجرای بیماریابی سل ،ایدز-،بیماریهای آمیزشی،هپاتیت)

•         پایش ونظارت غیرمستقیم براجرای صحیح فرایندها(ازطریق نرم افزار ایدز-سامانه سیب –پرتال معاونت بهداشتی)

•         نظارت وپایش فعالیتهای برون سازمانی-بازدید ونظارت مراکز ماده 16-مراکزدرمان اقامتی-زندان و..دربرنامه های کاهش آسیب

•         بارگذاری  ونظارت اطلاعات ایدز ،هپاتیت ،بیماریهای آمیزشی وسل درپورتال معاونت بهداشتی

•         نظارت وتکمیل سامانه برنامه عملیاتی (hop)

•         جمع آوری وتحلیل اطلاعات وارسال به مرکز مدیریت بیماریها

 

برنامه پیشگیری وکنترل HIV/AIDS

چهارمین برنامه کنترل عفونت اچ آی وی جمهوری اسلامی ایران با مشارکت 23 وزارتخانه سازمان وارگان دولتی وغیردولتی درراستای اهداف بین المللی کنترل اچ آی وی نوشته شده است.

مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری

v         مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری ، مراکزی هستند که قابلیت ارایه خدمات آموزشی، مشاوره، مراقبت و درمان و پیشگیری، کاهش آسیب را به افراد در

معرض خطر و مبتلا به HIV و STI را ارایه می دهند. در این مراکز وجود پرسنل دوره دیده و امکان دسترسی به متخصص عفونی شرط لازم برای راه اندازی این مراکز می باشد.

    گروه های هدف مراکزمشاوره بیماریهای رفتاری:

v      داوطلبین مشاوره

v      گروه های در معرض بیشترین خطر ابتلا به HIV

v      مصرف کنندگان تزریقی مواد

v      افراد دارای روابط جنسی غیرایمن

v      مبتلایان به HIV/AIDS و خانواده آنها

v      مبتلایان به بیماریهای مقاربتی

v      افراد در معرض مواجهه شغلی.

     رئوس خدماتی که در این مرکز انجام می شود:

v          آموزشهای فردی و گروهی  در مورد بیماریهای آمیزشی و خود مراقبتی 

v           مشاوره افراد HIV مثبت و خانواده آنها در مورد بیماری ایدز 

v          ارائه خدمات کاهش آسیب ( سرنگ و کاندوم (

v          مراقبت و درمان بیماران مبتلا به ایدز (ارایه خدمات دارویی به بیماران وافراددرمعرض خطر(پروفیلاکسی ) به صورت رایگان

v          واکسیناسون بیماران برعلیه آنفلوانزا هپاتیت و کزاز و..

v          درمان پیشگیری افراد مواجهه یافته با خون وترشحات و موارد مواجهه شغلی(فرورفتن سوزن و ..)

v      انجام تست تشخیص سریع ایدز

v      پروفیلاکسی  دارویی افراددرمواجهه شغلی

 

کلیه خدمات مشاوره و آموزش، آزمایش، مراقبت و تحویل وسایل پیشگیری در این مرکز رایگان بوده و اطلاعات مراجعین محترم کاملا محرمانه است.

 =============================================

باشگاه مثبت:

باشگاه مثبت باهدف حمایت وارایه خدمات جانبی  بیشتر جهت بیماران ومتاثرین تشکیل میگرددکه معمولاضمیمه مرکزمشاوره بیماریهای رفتاری میباشد.

 

خدمات غربالگری :

خدمات غربالگری درحال حاضر به دوشکل صورت میگیرد:

1)خدمات غربالگری درمراکز درمان متادون یا  MMT

طبق قانون  ماده 16 مراکز گذری ،ازکلیه مراجعین به مراکز درمان بامتادون تست تشخیص سریع ایدز گرفته میشود ودرصورت تاییدنهایی تحت درمان دارویی قرارمیگیرند.

 2)خدمات غربالگری مادران باردار درمراکز سلامت جامع،پایگاهها،بیمارستانهاو. (PMTCT)

جهت پیشگیری ازتولدنوزاد مبتلابه ایدز،از کلیه مادران باردار تحت پوشش مراکز محیطی دراوایل بارداری تست تشخیص سریع ایدز گرفته میشود ودرصورت تاییدنهایی  درمان سریعا آغاز ونوزاد ازبیماری مصون میگردد.

 

 

مرکز مشاوره زنان آسیب پذیر

به مراکزی اطلاق میشودکه  کلیه خدمات ارایه شده درآن، پیامد ناشی از رفتارهای پرخطرمرتبط با اچ آی وی (با تاکید بررفتارهای مرتبط بارابطه جنسی پرخطر) رابه حداقل برساند. 

خدماتی که درمراکز مراقبت ،کاهش آسیب وتشخیص اچ آی وی ویژه زنان ارایه میگردد :

v                تشکیل پرونده

v                آموزش (کاهش آسیب-مهارتهای زندگی-پیشگیری ازعفونتهاوبیماریهای مرتبط نظیرایدز-هپاتیت-سل-بیماریهای آمیزشی و...)

v                توصیه وانجام تست تشخیص سریع ایدز

v                پیشگیری ،کنترل ،درمان وارجاع بیماریهای آمیزشی

v                برنامه بهداشت باروری(تنظیم خانواده ومشاوره-بارداری سالم-غربالگری سرطانهای زنان و..)

v                برنامه کاهش آسیب (استفاده از وسایل بهداشتی-توزیع سرنک-سوزن وسایرمواردبرای تزریق ایمن تر –درمان نگهدارنده باشبه مخدرها نظیر متادون

v                برنامه بهداست روان(مشاوره خودمراقبتی درشرایط خطر نظیر خشونت جنسی-مشاوره روانشناختی وارجاع به مراکز تخصصی مشاوره وروانپزشکی)

v                برنامه حمایت(توزیع غذای گرم وسرد-توانمندسازی درزمینه حرفه آموزی وسایر تسهیلات نظیر خدمات مددکاری-آموزش توانمندسازی درحیطه های مختلف موردنیاز افراد –نظافت فردی مانند استحمام)

v                برنامه کنترل سایرعفوتهای همراه (بیماریابی فعال سل وارجاع مواردمشکوک-واکسیناسیون هپاتیت Bتوام)

زنان واجدشرایط دریافت خدمات

v                زنان دارای رفتارپرخطرجنسی

v                زنان باسابقه مصرف انواع مواد مخدر

v                زنان باسابقه زندان

v                زنانی که دارای همسران باسابقه زندان - مصرف مواد ومبتلا به ایدز میباشند.

v                زنانی که فاکتورهای بالا رانداشنه اما به دلایلی نیازبه خدمات حمایتی دارند(طبق تعریف بهزیستی ) نظیردختران فراری و..

تیمهای سیار

امدادرسانی خدمتی است جهت رساندن خدمات ضروری به کسانی که سخت دردسترس هستند ونیازبه خدمات کاهش آسیب دارند.

 وظایف تیم سیار:

§        شناسایی محل تجمع مانندمحلهای بیتوته معتادان تزریقی وزنان تن فروش یامصرف کننده مواد (براساس مناطق پرخطر)و این پاتوقها شماره گذاری وکدبندی شوند.

§                    شناسایی گروههای هدف وشرایط لازم جهت همکاری وبرقراری ارتباط باآنان

§                    شناسایی معتمدین محل وافرادکلیدی وتوجیه آنان

§                    ثبت آمارفعالیت روزانه

خدمات ارایه شده تیم سیار:

ü                 ارایه آموزشهای کاهش آسیب

ü                 ارایه آموزش رویکرد نوین آموزش ایدز

ü                 انجام توصیه،تست ،تشخیص،وارجاع اج آی وی

ü                 بیماریابی فعال سل وارجاع مواردمشکوک

ü                 پانسمان

ü                 تحویل کاندوم ،آموزش نحوه مصرف ورفتارجنسی سالم

ü                 ارایه بسته تزریق ایمن(سرنگ وسوزن-فیلتر-ملافه-پنبه الکل-آب مقطر)

ü                 تشویق مددجویان به جمع آوری سرنگ وسوزن وتحویل به تیم سیار

 

برنامه پیشگیری از هپاتیت BوC

ازاستراتژیهای برنامه پیشگیری وکنترل هپاتیت ، برنامه حذف هپاتیت تاسال 2030 میباشد .

مرکز مشاوره هپاتیت در داخل ساختمان مرکز مشاوره رفتاری وجوددارد.

 

فعالیتهای اجرایی  رایگان در برنامه پیشگیری وکنترل هپاتیت BوC :

1)واکسیناسیون هپاتیت Bدرکودکان جهت پیشگیری ازبیماری تا6سالگی

2)واکسیناسیون هپاتیت Bدرمبتلایان به هپاتیت C درسه نوبت

3)واکسیناسیون هپاتیت Bدرخانواده درجه یک بیماران مبتلابه هپاتیت Bدرسه نوبت

4)واکسیناسیون هپاتیت Bدرگروههای درمعرض خطر مثل پرستاران-کارگران شهرداری ،دانشجویان رشته های پزشکی و...

5)تشکیل پرونده جهت مراجعین وبیماران شناسایی شده

6)آموزش ومشاوره به بیماران مبتلابه هپاتیت وخانواده آنها

7)آموزش عموم جامعه وگروههای درمعرض خطر بویژه دانشجویان جهت پیشگیری از انواع هپاتیت

8)گزارشدهی مواردشناسایی شده هپاتیت BوC

9)ثبت مواردگزارش شده درپرتال وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی

مرکز مشاوره هپاتیت در داخل ساختمان مرکز مشاوره رفتاری وجوددارد.

بزودی امکانات درمان قطعی بیماران مبتلا به هپاتیت c دراین مرکز محقق میگردد.

 

پیشگیری  از بیماریهای آمیزشی (STD)

فعالیتهایی که درحال حاضر انجام میشود به شرح ذیل میباشد:

1)مشاوره ودرمان انواع بیماریهای آمیزشی

2)تکمیل لیست خطی وگزارشدهی موارد مثبت

3)آموزش  عموم جامعه وبویژه گروههای درمعرض خطر

 

 پیشگیری وکنترل بیماری سل

اساس درمان بیماری سل را درمان دارویی تشکیل می دهد. بطور معمول بیماران مبتلا به سل ریوی (با اولویت موارد دارای اسمیر خلط مثبت) و سل حنجره، از نظر این بیماری مسری تلقی می شوند؛ که در آنها نیز در اکثریت موارد، پس از دو هفته از آغاز درمان موثر، خطر سرایت بیماری از بین رفته و با تکمیل دوره درمان، منبع عفونت زا از جامعه حذف خواهد شد؛ بنابر این شناسایی و درمان بیماران مسلول مسری پایه ای ترین اقدام برای پیشگیری از گسترش بیماری محسوب شده و به همین دلیل، درمان ضد سل در کشور به طور رایگان در اختیار بیماران مبتلا به سل قرار داده می شود. در حال حاضر داروهای اصلی ضد سل که در درمان و کنترل بیماری کاربرد اساسی دارند عبارتند از: ایزونیازید، ریفامپین، پیرازینامید و اتامبوتول

اهداف درمانی بیماران مبتلا به سل عبارتند از:
·بهبود بیماران مسلول
·پیشگیری از مرگ یا عوارض ناشی از بیماری سل
·پیشگیری از گسترش بیماری در جامعه
·پیشگیری از پیدایش موارد مقاوم به درمان

مهمترین علایم مشکوک بیماری:

1)سرفه بیش ازدوهفته

2)تعریق شبانه

3)کاهش وزن

 

درحال حاضر درکلیه مراکز جامع سلامت وخانه های بهداشت ومراکز آموزشی درمانی نمونه گیری خلط درافراد مشکوک انجام میشود ودصورت مثبت بودن فرد تحت درمان دارویی قرارمیگیرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

رییس گروه مبارزه با بیماری های غیر واگیر؛ مهدی میرحیدری

 

کارشناس برنامه قلب و عروق شامل فشار خون بالا

برنامه دیابت و غربالگری هیپوتروئیدی نوزادن

بررسی عوامل خطر بیماریهای غیر واگیر

کارشناس سرطان

 تحرک بدنی

پوکی استخوان

 

 

کارشناس بیماری های غیرواگیر؛سید عباس حسینعلی پور

 

برنامه­ی پیشگیری از بروز بتا تالاسمی ماژور

برنامه کشوری پیشگیری و کنترل فنیل کتونوری

برنامه پیشگیری و کنترل آسم

برنامه پیشگیری از حوادث

برنامه غربالگری کم شنوایی نوزادان و کودکان

برنامه ژنتیک اجتماعی

برنامه پیشگیری از نابینایی و سلامت چشم

 

 

اهداف و راهبردهای بـرنـامـه­ی پیشگیـری ازبـروز بتـا تـالاسمی مـاژور

هدف کلی:

پیشگیری از بروز بتا تالاسمی ماژور.

 

اهداف اختصاصی:

1-    شناسایی زوج های ناقل تالاسمی در سراسر کشور به میزان 100%

2-    مراقبت ویژه زوج های ناقل تالاسمی شناسایی شده واجد شرایط مراقبت، در سراسر کشور به میزان 100%

 

ü     راهبردهای مربوط به هدف اختصاصی اول:

1-    غربالگری تالاسمی در زوج های متقاضی ازدواج

2-    غربالگری والدین بیماران تالاسمی ماژور جهت شناسایی زوج­های واجد شرایط مراقبت ویژه ژنتیک

3-    غربالگری تالاسمی در زوج هایی که قبلا به هر دلیل(عدم آغاز غربالگری تالاسمی در منطقه، عقد غیر ثبتی، برخی گروههای اجتماعی خاص، افراد مهاجر، افراد خارجی مقیم در کشور و )... در زمان ازدواج آزمایش های تالاسمی را انجام نداده­انـد و در حـال حاضـر باردار می­باشند.

 

ü     راهبردهای مربوط به هدف اختصاصی دوم (مراقبت ویژه زوج های ناقل تالاسمی شناسایی شده واجد شرایط مراقبت، در سراسر کشور به میزان 100%):

1-    تقویت انجام مراقبت ویژه تنظیم خانواده زوج های ناقل/مشکوک پر خطر تالاسمی

2-    تلاش در جهت انجام آزمایش هایمرحله اول تشخیص تالاسمیپیش از تولد(PND1)

3-    تلاش در جهت انجام به هنگام آزمایش های مرحله دوم تشخیص تالاسمی پیش از تولد (PND2)

 

                                 برنامه کشوری پیشگیری و کنترل فنیل کتونوری

هدف کلی

کاهش بار بیماری فنیل کتونوری

اهداف اختصاصی

1-       کاهش بروز بیماری

2-       کاهش معلولیت جسمی

3-       کاهش عقب ماندگی ذهنی

4-       کاهش صدمه به خانواده به عنوان واحد زیر بنایی اجتماع

استراتژی ها

1-    غربالگری و شناسایی کودکان مبتلا و درمان استاندارد آنها

2-    مشاورة ژنتیک و تشخیص پیش از تولد در خانواده و فامیل نزدیک بیمار

برنامه پیشگیری و کنترل آسم

هدف نهایی:

پیشگیری و کنترل آسم و کاهش عوارض ناشی از آنها

اهداف بلند مدت:

1-    کاهش روند رو به افتایش بروز آسم

2-    بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم

3-    کاهش موارد مرگ و میر ناشی از آسم

4-    کاهش بار اقتصادی ناشی از بیماری آسم

 

موضوعات راهبردی شناسایی شده کنترل آسم

1-    دانش همگانی آسم

2-    نظام مراقبت (Surveillance) آسم

3-    مدیریت(Management) آسم (پیشگیری، تشخیص سریع، درمان و پیگیری)، در نظام سلامت
کشور

4-    همکاری­های بین بخشی، مکانیسم­های نظارتی و کنترل عوامل خطر

 

چارچوب ملی ارائه خدمت در پیشگیری از حوادث ترافیکی

هدف کلی
کاهش میزان مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی به میزان 20% سبت به سال پایه طی 10 سال

اهداف راهبردی
1- شناسایی و مدیریت ریسک فاکتورهای حوادث ترافیکی
2- ارتقای سطح آگاهی، اصلاح نگرش، ایجاد مهارت و صلاحیت در کاربران راه
3- ارتقای سطح پوشش عادلانه خدمات پیشبیمارستانی و بیمارستانی در مصدومین حوادث ترافیکی
4- ارتقای کیفیت ارائه خدمات پیش بیمارستانی به مصدومین حوادث ترافیکی
5- ارتقای کیفیت ارائه خدمات بیمارستانی به مصدومین حوادث ترافیکی
6- استقرار نظام جامع اطلاعات مصدومین، معلولین و فوتیهای حوادث ترافیکی
7- ارتقای دانش و مهارت ارائهدهندگان خدمات سلامت بهمنظور خدمترسانی بهینه به مجروحان
8- حمایت مالی  از مصدومین حوادث ترافیکی

 

برنامه غربالگری کم شنوایی نوزادان و کودکان

 

اجزای تشکیل دهنده برنامه غربالگری کم شنوایی مادرزادی (CHL) در کشور

برنامه غربالگری نوزادان فقط انجام یک آزمایش غربالگری نبوده و شش جـز دارد که شامل: آمـوزش، آزمـون غربالگری، پیگیری اولیه، تشخیص، مراقبت و ارزشیابی می­باشد.

1-   آموزش

ü   پرسنل بهداشتی درمانی و اجرایی

ü   والدین

 ü  عموم جامعه

ü   سیاستگزاران

2-   آزمون غربالگری

   فراخوان فوری و راهنمایی والدین نوزادان با نتیجه ارجاع در غربالگری کم شنوایی برای بـردن نـوزادان بـه مراکز منتخب تشخیصی شنوایی شناسی انجام آزمایشهای تایید تشخیص ادیولوژیک در مراکز منتخب تشخیصی شنوایی شناسی کشور

3-  تشخیص

   تشخیص کم شنوایی مادرزادی از طریق استفاده از نتایج آزمایشهای تایید تشخیص ادیوبوژیـک بر اساس دستورالعمل کشوری برنامه انجام آزمونهای تشخیصی ادیولوژیک، پاراکلینیکال و تصویربرداری مربوطه در صورت امکان

4-   مراقبت

   ویزیتهای منظم و مستمر بر اساس دستورالعمل کشوری برنامه غربالگری کم شنوایی مادرزادی پیگیریهای لازم بر اساس دستورالعمل کشوری برنامه مشاورههای تخصصی لازم

5-   ارزشیابی و بازنگری

   پایش مستمر برنامه؛ ارزشیابی داخلی برنامه(Internal Evaluation)؛ ارزشیابی خارجی برنامه (External Evaluation)؛ همچنین پایش مستمر، کنترل کیفیت و بازنگری­های دوره ای، از الزامات ارزشیابی هر برنامه غربالگری است.

 

مبانی برنامه ژنتیک اجتماعی

تعریف:

ژنتیک اجتماعی برنامه عرضه خدمات ژنتیک سلامت به صورت نظام­مند و در قالب ارجاعات سازمان یافته در سه سطح ارائه خدمت برای عموم جامعه و گروههای در معرض خطر با رعایت عدالت است. بیماری های ارثی فامیلی شایع و مهم کودکان و بزرگسالان حیطه­های اصلی فعالیت برنامه ژنتیک اجتماعی هستند.

هدف:

پیشگیری از بروز و کاهش معلولیتهای ناشی از بیماریهای ژنتیک شایع و مهم کودکان و بزرگسالان در ایران

استراتژیها:

1-    استراتژیاول:خدمات ژنتیک ادغام­یافته هنگام ازدواج: غربالگری تالاسمی- سیکل­سل و غربالگری ژنتیکی

2-    استراتژی دوم: خدمات ژنتیک ادغام یافته در بسته های موجود خدمات سلامت

اسناد بالادستی

طراحی برنامه ژنتیک اجتماعی در راستای تحقق اهداف کلی و تعهدات قانونی نظام سلامت بوده و سیاستهای بالادستی به شرح زیر را دنبال می­نماید.

 

 

کارشناس اپیدمیولوژی و آمار؛ آقای محرم کرمی جوشین

1.        پژوهش در زمینه بیماریهای واگیر و غیرواگیر شایع در استان

2.       بررسی، توصیف و تحلیل اپیدمی بیماریهای واگیر

3.       تهیه نقشه های پراکندگی بیماریها در استان با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی GIS

4.       بررسی و مقایسه سالیانه وضعیت عوامل خطربیماریهای غیرواگیر و تغییرات آنها در استان

5.       ارائه گزارش نتایج مطالعات وبررسی‌ها ی انجام شده در قالب مقالات علمی - پژوهشی

 

• گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریها
هدف از فعالیت این گروه پیشگیری، مراقبت و کنترل بیماریها در قالب بیماریهای واگیر و غیرواگیر می باشد که اهم فعالیتهای به شرح ذیل است:

بیماریهای واگیر
o پیشگیری و کنترل بیماریهای زئونوز (لیشمانیوزیس، تب مالت، هاری، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، کیست هیداتیک، سیاه زخم و... )
o پیشگیری و کنترل پدیکلوزیس، گال و جرب
o پیشگیری و کنترل بیماری و مرگ و میر مالاریا
o پیشگیری و کنترل بیماری آنفلوانزا و آنفلوانزای پرندگان
o پیشگیری و کنترل بیماریهای آمیزشی
o پیشگیری و کنترل بیماریهای منتقله از آب و غذا ( التور، اسهال خونی و ...)
o پیشگیری و کنترل بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن ( فلج شل حاد، سرخک، سرخجه و ...)
o پیشگیری و کنترل بیماری مننژیت
o پیشگیری و کنترل بیماری تیفویید
o کنترل وضعیت ناقلین بیماری های مالاریا و لیشمانیا (چک حشره شناسی)
o پیشگیری و کنترل بیماری ایدز
o پیشگیری و کنترل بیماری هپاتیت
o پیشگیری و کنترل بیماری سل و جذام
o ارتقاء کمی و کیفی وضعیت ایمن سازی

بیماریهای غیرواگیر
o پیشگیری از سوانح و حوادث
o پیشگیری و کنترل بیماریهای قلبی، عروقی و فشار خون
o پیشگیری از بیماری دیابت
o کاهش موارد بروز تالاسمی
o ثبت موارد مثبت سرطان
o پیشگیری از نابینایی و کم بینایی کودکان زیر 6 سال
o غربالگری هیپوتیروئیدی مادرزادی نوزادی
o نظام مراقبت عوامل خطر غیر واگیر
o آموزش پیشگیری از آسم و آلرژی